Πληροφορίες, περιγραφές, φωτογραφίες για όλες τις ερυθρές ποικιλίες που βρίσκουμε στον ελληνικό αμπελώνα

Αγιωργίτικο

Το Αγιωργίτικο είναι μια ερυθρή ποικιλία που προέρχεται από την Πελοπόννησο και συγκεκριμένα από την περιοχή της Νεμέας στην Κορινθία. Πολλοί το αποκαλούν ‘ Αίμα του Ηρακλή΄ από το κόκκινο χρώμα των σταφυλιών του. Λόγω της δυνατότητας της να εγκλιματίζεται σε διαφορετικές κλιματικές συνθήκες και να παράγει πολλά διαφορετικά στυλ κρασιών, χαρακτηρίζεται ως πολυδυναμική ποικιλία. Έχει εξαπλωθεί όχι μόνο στην Πελοπόννησο αλλά και στις περισσότερες περιοχές της Ηπειρωτικής Ελλάδας.

Τα διαφορετικά στυλ κρασιών που παράγονται από Αγιωργίτικο περιλαμβάνουν: Μοντέρνα, ‘ευκολόπιοτα’ κρασιά με έντονο φρουτώδη χαρακτήρα, χαμηλό επίπεδο τανινών και ελαφρύ σώμα που πρέπει να καταναλώνονται φρέσκα. Κρασιά με πλούσιο σώμα, αρκετές τανίνες, που έχουν παλαιώσει σε δρύινα βαρέλια και έχουν δυνατότητα παλαίωσης. Ροζέ κρασιά με τραγανή οξύτητα και ευχάριστα αρώματα κόκκινων φρούτων, αλλά και γλυκά κρασιά. Πολύ συχνά αναμιγνύεται με άλλες ποικιλίες όπως το Cabernet Sauvignon, το Merlot και το Syrah προσδίδοντας στα χαρμάνια οξύτητα και φρουτώδη χαρακτήρα.

Γενικά το Αγιωργίτικο εμφανίζει μέτριο προς βαθύ χρώμα, σχετικά υψηλή οξύτητα, μέτριο επίπεδο τανινών και αρώματα που θυμίζουν κόκκινα φρούτα, γλυκά μπαχαρικά και σοκολάτα που πλαισιώνονται από ώριμο δαμάσκηνο και καφέ όσο τα κρασιά εξελίσσονται. Τα αρώματα δρυός ενισχύουν το αρωματικό δυναμικό όταν τα κρασιά ωριμάζουν σε αυτή. Αν και τα Αγιωργίτικα δεν συγκαταλέγονται στα μακροβιότερα Ελληνικά κρασιά, ωστόσο έχουν την δυνατότητα να εξελίσσονται για αρκετά χρόνια στην φιάλη.
Το Αγιωργίτικο είναι η ποικιλία από την οποία παράγονται τα ερυθρά κρασιά Π.Ο.Π. Νεμέα, ενώ συμμετέχει σε πάρα πολλούς οίνους Π.Γ.Ε. σε όλη την Ελλάδα.

Αυγουστιάτης

Ο Αυγουστιάτης είναι μια ερυθρή ποικιλία που καλλιεργείται κυρίως στην Ζάκυνθο και στην δυτική Πελοπόννησο. Η αναβίωση αυτής της ποικιλίας και η εξερεύνηση των δυνατοτήτων της έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια.

Τα κρασιά από Αυγουστιάτη έχουν σχετικά βαθύ κόκκινο χρώμα, μέτριο επίπεδο τανινών και αλκοόλ και αρώματα που θυμίζουν ώριμα κόκκινα φρούτα, βότανα και μπαχαρικά. Οι δυνατότητες παλαίωσης εξερευνώνται ακόμα. Συναντάμε τόσο μονοποικιλιακά κρασιά όσο και χαρμάνια με άλλες ποικιλίες όπως η Μαυροδάφνη.

Βλάχικο

Το Βλάχικο είναι μια ερυθρή ποικιλία που ευδοκιμεί σε ψυχρά κλίματα. Συναντάται σχεδόν αποκλειστικά στον νομό Ιωαννίνων στην Ήπειρο.

Δίνει κρασιά με μέτριο χρώμα, σχετικά υψηλή οξύτητα, μέτριο αλκοόλ, μέτριο επίπεδο τανινών και αρώματα που θυμίζουν βότανα, κόκκινα φρούτα και μπαχαρικά. Συνήθως τα κρασιά ωριμάζουν για κάποιο χρονικό διάστημα σε δρύινα βαρέλια. Αν και οι δυνατότητες αυτής της ποικιλίας εξερευνώνται ακόμα, πιστεύεται ότι τα κρασιά έχουν την δυνατότητα να εξελιχθούν στην φιάλη για μερικά χρόνια.

Πολλές φορές αναμιγνύεται με την επίσης τοπική ποικιλία Μπεκάρι η οποία προσδίδει χρώμα, αλκοόλ και τανίνες στο χαρμάνι.

Βουδόματο

Το Βουδόματο είναι μια ερυθρή ποικιλία της Σαντορίνης που γίνεται σημαντική προσπάθεια για την αναβίωση της. Καλλιεργείται σε πολύ μικρή έκταση οπότε τα εμφιαλωμένα κρασιά από αυτή την ποικιλία είναι λιγοστά.

Δίνει απαλού χρώματος κρασιά με υψηλό αλκοολικό βαθμό, μέτρια οξύτητα, με αρώματα φρούτων και λουλουδιών. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε σάκχαρα που εμφανίζει,  γίνονται πειράματα για την παραγωγή γλυκών κρασιών με ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Βραδυανό

Το Βραδυανό είναι μια σπάνια ερυθρή ποικιλία που καλλιεργείται στην Στερεά Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Εύβοια. Η προσπάθεια αναβίωσης της ποικιλίας ξεκίνησε από την βόρεια Εύβοια και το Οινοποιείο Βρυνιώτη. Οι δυνατότητες της εξερευνώνται ακόμα.

Τα κρασιά συνήθως εμφανίζουν μέτριο χρώμα, μέτριο σώμα και αρώματα κόκκινων και μαύρων φρούτων, τριαντάφυλλου και γλυκών μπαχαρικών.

Δίνει μονοποικιλιακά κρασιά αλλά αναμιγνύεται και με διεθνείς ποικιλίες όπως το Syrah τόσο για τα ερυθρά όσο και για τα ροζέ κρασιά. Γίνονται και προσπάθειες για την παραγωγή γλυκών κρασιών από την ποικιλία με πολύ αξιόλογα αποτελέσματα.

Κοτσιφάλι

Το Κοτσιφάλι είναι ερυθρή ποικιλία που καλλιεργείται κυρίως στην Κρήτη και σποραδικά στις Κυκλάδες. Είναι η πιο πολυφυτεμένη ποικιλία στην Κρήτη και κυρίως στην περιοχή του Ηρακλείου.

Διακρίνεται για την υψηλή περιεκτικότητα του σε αλκοόλ και το πλούσιο αρωματικό του δυναμικό. Έχει όμως ελαφρύ χρώμα, μέτρια οξύτητα και σχετικά χαμηλό επίπεδο τανινών. Έτσι πολλές φορές αναμιγνύεται με άλλες ποικιλίες με πιο έντονο χρώμα, περισσότερες τανίνες και οξύτητα, με συνηθέστερη το Μανδηλάρι, με σκοπό την παραγωγή πιο ‘ολοκληρωμένων’ κρασιών. Εκτός από τα χαρμάνια με την Μανδηλαριά, είναι πολύ δημοφιλής συνδυασμός και αυτός με το Syrah.

Αν και παλαιότερα το συναντούσαμε σχεδόν αποκλειστικά σε χαρμάνια, τα τελευταία χρόνια συναντάμε και μονοποικιλιακά κρασιά με ευχάριστα αρώματα δαμάσκηνου, κόκκινων φρούτων και λουλουδιών, ‘μαλακά’ στο στόμα και δυνατότητα να εξελιχθούν για 4-5 χρόνια στην φιάλη.

Το Κοτσιφάλι συμμετέχει στα ερυθρά ξηρά κρασιά Π.Ο.Π. Πεζά, Π.Ο.Π. Χάνδακας-Candia και Π.Ο.Π. Αρχάνες μαζί με την Μανδηλαριά.

Λημνιό

Το Λημνιό είναι μια ερυθρή ποικιλία που καλλιεργείται στην Μακεδονία και ιδιαίτερα στην Χαλκιδική, στην Θράκη, στην Θεσσαλία και στην Λήμνο. Θεωρείται μία από τις αρχαιότερες Ελληνικές ποικιλίες που πιθανότατα προέρχεται από την Λήμνο, όπου καλείται Καλαμπάκι. Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα το Λημνιό κυριαρχούσε στην Λήμνο, το 2000 όμως κάλυπτε μόνο το 10% του αμπελώνα. Τα τελευταία χρόνια οι φυτεύσεις του αρχίζουν να αυξάνονται και πάλι, τόσο στην Λήμνο όσο και στις υπόλοιπες περιοχές όπου καλλιεργείται.

Δίνει ευχάριστα κρασιά με μέτριο αλκοόλ, μέτριο σώμα, μέτρια προς υψηλή οξύτητα, μαλακές τανίνες και αρώματα που θυμίζουν κόκκινα φρούτα, γλυκά μπαχαρικά και βότανα. Δείχνει να επωφελείται με την σύντομη παραμονή του σε δρύινα βαρέλια και να έχει την δυνατότητα να εξελίσσεται για μερικά χρόνια στην φιάλη. Πολύ συχνά το συναντάμε σε χαρμάνια με άλλες ποικιλίες γηγενείς αλλά και διεθνείς.

Το Λημνιό δίνει τα ερυθρά ξηρά Π.Ο.Π. Λήμνος, συμμετέχει στα ερυθρά γλυκά Π.Ο.Π. Λήμνος μαζί με το Μοσχάτο Αλεξανδρείας και στα ερυθρά ξηρά κρασιά Π.Ο.Π. Πλαγιές Μελίτωνα μαζί με τις διεθνείς ποικιλίες Cabernet Sauvignon και Cabernet Franc.

Λημνιώνα

Η Λημνιώνα είναι μια γηγενής ποικιλία της Θεσσαλίας και ιδιαίτερα της περιοχής του Τυρνάβου. Η προσπάθειες για την αναβίωση και την ανάδειξη της ποικιλίας ξεκίνησαν το 2000 κυρίως από το Οινοποιείο Ζαφειράκη και ακολούθησαν και άλλοι παραγωγοί. Τώρα υπάρχουν περίπου 200 στρέμματα αμπελώνων φυτεμένα με Λημνιώνα.

Πρόκειται για μια όψιμη ποικιλία που αναζητά ζεστό κλίμα, οπως αυτό της Θεσσαλίας. Δίνει κομψά κρασιά με μέτριας έντασης χρώμα, μέτρια προς υψηλή οξυτήτα, σχετικά υψηλό αλκοολικό βαθμό και αρώματα κόκκινω φρούτων, βοτάνων και μπαχαρικών. Αν και οι δυνατότητες παλαίωσης εξερευνώνται ακόμα, ωστόσο η ποικιλία δείχνει να εξελίσσετε καλά στον χρόνο.

Λιάτικο

Το Λιάτικο είναι μια αρχαία, ερυθρή ποικιλία που καλλιεργείται σε όλη την Κρήτη και σποραδικά στην Εύβοια και στην Λευκάδα. Το όνομα της ποικιλίας πιστεύεται ότι προέρχεται από τον μήνα Ιούλιο και την ιδιότητα της ποικιλίας να ωριμάζει πρώιμα, ακόμα και στο τέλος Ιουλίου τις ζεστές χρονιές.

Το Λιάτικο χρησιμοποιείται τόσο για ξηρά όσο και για γλυκά κρασιά. Τα ξηρά κρασιά έχουν απαλό χρώμα, σχετικά υψηλό αλκοόλ, μέτριο επίπεδο τανινών και αρώματα ώριμων κόκκινων φρούτων και γλυκών μπαχαρικών που εξελίσσονται σε αρώματα αποξηραμένων φρούτων και βοτάνων και δυνατότητα παλαίωσης. Τα γλυκά κρασιά που προέρχονται από λιασμένα σταφύλια εμφανίζουν κεραμιδί χρώμα, πολύπλοκα αρώματα αποξηραμένων φρούτων, σταφίδας, δέρματος, καραμέλας και βοτάνων και έχουν μεγάλη δυνατότητα παλαίωσης.

Το Λιάτικο δίνει τα ερυθρά ξηρά και γλυκά κρασιά Π.Ο.Π. Δαφνές, τα ερυθρά γλυκά Π.Ο.Π. Σητεία, συμμετέχει στα ερυθρά ξηρά Π.Ο.Π Σητεία μαζί με την Μανδηλαριά, και στα γλυκά λευκά Π.Ο.Π. Malvasia-Σητείας και Π.Ο.Π. Malvasia Χάνδακας-Candia.

Μανδηλαριά

Η Μανδηλαριά είναι μια ερυθρή ποικιλία που καλλιεργείται σε όλα σχεδόν τα νησιά του Αιγαίου πελάγους με τις περισσότερες εκτάσεις να βρίσκονται στην Κρήτη. Την συναντάμε με πολλά ονόματα στις διάφορες περιοχές, όπως Μαντηλάρι στην Κρήτη, Αμοργιανό στην Πάρο και Μαύρη Κουντούρα στην Εύβοια.

Πρόκειται για ποικιλία με έντονο χρώμα (συχνά καλείται και Bάφτρα), μέτρια οξύτητα, υψηλό επίπεδο τανινών που πολλές φορές χαρακτηρίζονται και ως ‘τραχιές’, σχετικά χαμηλό αλκοόλ και μέτριας έντασης αρώματα που θυμίζουν αρώματα μαύρων φρούτων, δέρματος και μπαχαρικών. Τα κρασιά που παράγονται από 100% Μανδηλαριά χρειάζονται χρόνο για να ‘μαλακώσουν’ οι τανίνες τους.

Στην Κρήτη τις περισσότερες φορές συναντάμε το Μανδηλάρι σε χαρμάνι με το Κοτσιφάλι για να ενισχυθούν τα αρώματα και το αλκοόλ και να μετριαστούν οι τανίνες του, στην Πάρο αναμιγνύεται με την λευκή ποικιλία Μονεμβασιά και στην Ρόδο με διεθνείς ερυθρές ποικιλίες. Στην Σαντορίνη χρησιμοποιείται για την παραγωγή γλυκών λιαστών ερυθρών κρασιών.

Η Μανδηλαριά συμμετέχει στα ερυθρά ξηρά κρασιά Π.Ο.Π. Πεζά, Π.Ο.Π. Χάνδακας-Candia και Π.Ο.Π. Αρχάνες μαζί με το Κοτσιφάλι και στα Π.Ο.Π. Σητεία μαζί με το Λιάτικο, τα ροζέ και ερυθρά Π.Ο.Π. Ρόδο μαζί με το Μαυροθήρικο (αν και τα περισσότερα Π.Ο.Π. Ρόδος παράγονται από 100% Μανδηλαριά) και στα ερυθρά ξηρά Π.Ο.Π. Πάρος μαζί με την λευκή ποικιλία Μονεμβασιά.