Σασάν ή Σασάνιε? Κρού ή κρύ? Σεμιγιόν ή Σεμιλιόν?
Στην Ελλάδα εισάγονται πληθώρα κρασιών από την Γαλλία. Για όσους δεν γνωρίζουν γαλλικά, επαγγελματίες ή καταναλωτές, κάποιες ορολογίες και ονομασίες φαντάζουν πολύ δύσκολες να τις προφέρουν. Διστάζουν και φοβούνται ακόμη και να προσπαθήσουν να προφέρουν το όνομα ή και την περιοχή που αναγράφονται στην ετικέτα ενός γαλλικού κρασιού! Αυτό που βγαίνει είναι κάτι μεταξύ γαλλικής και αγγλικής προφοράς, με τη φωνή ίσα να βγαίνει και τα μάγουλα να κοκκινίζουν! Η αλήθεια είναι ότι η γαλλική είναι μια όμορφη και εύηχη γλώσσα αλλά και ταυτόχρονα δύσκολη!
Προσπαθήσαμε λοιπόν να σας δώσουμε μια ιδέα για το πώς να ‘διαβάσετε’ και να προφέρετε κάποιους όρους, ποικιλίες, διάσημους αμπελώνες και περιοχές, έτσι ώστε την επόμενη φορά να ζητήσετε με σιγουριά το κρασί που θέλετε!
*[ου]: σημαίνει ου κλειστό ,δηλαδή κάτι μεταξύ ου και υ
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με κάποιους γενικούς όρους..
– Supérieur /σ[ου]περιέρ /: που σημαίνει ανώτερο και χρησιμοποιείται συνήθως για κρασιά που έχουν υψηλότερο αλκοόλ.
– Moelleux /μοελέ/: αναφέρεται σε γλυκά κρασιά μέτριας γλυκύτητας.
– Mousseux/μουσέ/: αναφέρεται σε αφρώδη κρασιά.
– Haut/ο/: το συναντάμε πριν από άλλες λέξεις όπως για παράδειγμα Haut Brion/ο μπριόν/ και σημαίνει ψηλό, κορυφή.
– Cru Bourgeois/κρ[ου] μπουρζουά/: κατάταξη των Châteaux του Μπορντό.
– Cru=κρ[ου]: σημαίνει επιλεγμένος.
– Villages/βιλάζ/: σημαίνει χωριά και όταν αναγράφεται στην ετικέτα το κρασί πρέπει να πληρεί κάποιες προϋποθέσεις.
– En Primeur/εν πριμέρ/: είναι το σύστημα ’προαγοράς’ των κρασιών που συναντάμε στο Μπορντό.
– Crémant/κρεμάν/: χρησιμοποιείται για αφρώδη κρασιά που παράγονται με την παραδοσιακή μέθοδο όπως για παράδειγμα το Cremant d’ Alsace.
– Terroir/τερουάρ/: το άθροισμα παραγόντων (κλιματικοί, εδαφικοί, ανθρώπινοι) που δίνουν τα ιδιαίτερα και μοναδικά χαρακτηριστικά στο προϊόν που παράγεται.
Συνεχίζουμε με τις ‘δύσκολες’ ποικιλίες..
Οι ερυθρές Petit Verdot΄/πετί βερντό/ (Μπορντό) και Gamay/γκαμέ/ (Beaujolais), Mourvèdre/μουρβέντρ/ και Cinsault/σινσό/ (νότιος Ροδανός) καθώς και οι λευκές Semillon/σεμιγιόν/ (Μπορντό), Chenin Blanc/σενάν μπλαν/ (Λίγηρας) και Gewürztraminer/γκεβούρστραμίνερ/ (Αλσατία).
Και ολοκληρώνουμε με ένα σύντομο ταξίδι στις περιοχές..
Μπορντώ
Οι αμπελώνες του Μπορντό χωρίζονται σε τρεις περιοχές βάσει των δύο ποταμιών Dordogne/ντορντόνιε/ και Garonne/γκαρόν/ που ενώνονται σχηματίζοντας τον Gironde/ζιρόντ/. Ανάμεσα στους Dordogne και Garonne βρίσκεται η Entre-Deux-Mers/αντρ ντε μερ/. Στην ‘αριστερή’ όχθη βρίσκονται οι περιοχές Médoc/μεντόκ/, Graves/γκράβ/ και Sauternes/σοτέρν/ (εκεί όπου παράγονται κορυφαία γλυκά κρασιά), ενώ στην ‘δεξιά’ όχθη, όπου κυριαρχεί η ερυθρή ποικιλία Merlot/μερλό/, συναντάμε τις περιοχές Saint Émilion/σεντ εμιλιόν/και Pomerol/πομερόλ/. Τα καλύτερα κόκκινα κρασιά της ‘αριστερής’ όχθης, που βασίζονται στην ποικιλία Cabernet Sauvignon/καμπερνέ σοβινιόν/, έρχονται από το Haut Médoc/ο μεντόκ/, ενώ τα διασημότερα χωριά (cru classé/κρ[ου] κλασέ/) από βόρεια προς το νότια είναι τα: Saint Estéphe/σεντ εστέφ/, Pauillac/ πογιάκ/, Saint Julien/σεν ζουλιάν/ και Margaux/μαργκό/. Τέλος, νοτιότερα στην περιοχή του Graves βρίσκεται η γνωστή ονομασία προέλευσης Pessac-Léognan/πεσάκ λεονιάν/.
Βουργουνδία
Πρώτη στάση εδώ η περιοχή του Chablis/σαμπλί/. Τα επτά Grands crus/γκραν κρ[ου]/ αμπελοτόπια είναι τα: Les Clos/λε κλό/, Vaudésir/βοντεζίρ/, Valmur/βολμ[ου]ρ/, Les Preuses/λε πρεζ/, Bougros/μπουγκρός/, Blanchot/μπλανσό/ και Grenouilles/γκρενούιγ/. Ανάμεσα στα πιο γνωστά Premier Crus/πρεμιέ κρ[ου]/ είναι τα: Vaillons/βεγιόν/ και Montmains/μονμά/. Συνεχίζουμε με την περιοχή Côte d’Or/κοτ ντ’ορ/ όπου παράγονται οι περίφημες λευκές και ερυθρές Βουργουνδίες. Στο βόρειο μέρος είναι η Côte de Nuits/κοτ ντε νουί/ όπου παράγονται τα περισσότερα ‘μεγάλα’ ερυθρά κρασιά από Pinot Noir/πινό νουάρ/. Τα διασημότερα χωριά με τους καλύτερους αμπελώνες είναι το Gevrey Chambertin/ζεβρέ σαμπερτάν/, Vougeot/βουζό/, Vosne-Romanée/βον ρομανέ/ και Nuits-Saint-Georges/νουί σεν Ζορζ/. Στο νότιο μέρος της Côte d’ Or είναι η Côte de Beaune/κοτ ντε μπόν/ όπου παράγονται εξαιρετικά λευκά κρασιά από Chardonnay/σαρντονέ/. Τα διασημότερα χωριά είναι τα Meursault/μερσό/, Puligny Montrachet/πουλινί μορασέ/ και Chassagne-Montrachet/σασάνιε μορασέ/. Λίγο πιο νότια στην περιοχή Maconnais/μακονέ/ συναντάμε το Pouilly-Fuissé/πουιγί φισέ/ (όπου παράγονται επίσης λευκά κρασιά από Chardonnay). Τελειώνοντας με την περιοχή της Βουργουνδίας πάμε στο πιο νότιο μέρος, στο Beaujolais/Μποζολέ/ και τα πιο διάσημα από τα 9 χωριά cru είναι τα: Moulin-à-Vent/μουλάν α βαν/, Fleurie/φλερί/, Brouilly/μπρουιγί/ εκεί όπου κυριαρχεί η ποικιλία Gamay/γκαμέ/.
Ροδανός
Ακόμα πιο νότια τώρα στο βόρειο τμήμα της κοιλάδας του Ροδανού, κυριαρχεί η ερυθρή ποικιλία Syrah/σιρά/. Τα καλύτερα και ακριβότερα κρασιά έρχονται από το Hermitage/ερμιτάζ/ και το Côte Rôtie/κοτ ροτί/ (εδώ προστίθεται και λίγο Viognier). Τα καλύτερα λευκά κρασιά έρχονται από την περιοχή Condrieu/κοντριέ/ και την ποικιλία Viognier/βιονιέ καθώς και από το Hermitage και τις ποικιλίες Marsanne/μαρσάν/ και Roussanne/ρουσάν/. Στο νότιο τμήμα της κοιλάδας του Ροδανού, τα περισσότερα κρασιά φέρουν την γενική ένδειξη Côte du Rhône/κοτ ντ[ου] ρον/, ενώ πασίγνωστα είναι και τα κρασιά από το Châteauneuf du Pape/σατονέφ ντ[ου] παπ/.
Νότια Γαλλία
Νοτιοδυτικά της κοιλάδας του Ροδανού και μέχρι τις ακτές της Μεσογείου, συναντάμε το Languedoc/λανγκεντόκ/ Roussillon/ρουσιγιόν/ με κάποιες γνωστές περιοχές όπως το Corbières/κορμπιέρ/ και το Minervois/μινερβουά/ και νοτιοανατολικά την Προβηγκία με την Côte de Provence/κοτ ντε προβάνς/ να δίνει, ίσως, τα διασημότερα ροζέ κρασιά του κόσμου.
Αλσατία
Στην περιοχή της Αλσατίας, συναντάμε τόσο Γαλλικούς όσο και Γερμανικούς όρους. Οι Γαλλικές ορολογίες που εμφανίζουν δυσκολία στην προφορά είναι: Vendange Tardive/βαντάνζ ταρντίβ/ που μεταφράζεται όψιμος τρύγος και Sélection de Grains Nobles/σελεκσιόν ντε γκράν νόμπλ / που αφορά στην επιλογή σταφυλιών προσβεβλημένων από ευγενή σήψη.
Λίγηρας
Και τελευταία στάση αυτού του παράδοξου ‘ ταξιδιού’ στην Γαλλία, οι περιοχές στην κοιλάδα του Λίγηρα. Στην περιοχή Anjou Saumur/ανζού σομ[ου]ρ/, στο κέντρο του Λίγηρα, συναντάμε τις Savennières/σαβενιέρ/ και Coteaux du Layon/κοτό ντ[ου] λεγιόν/ που φημίζονται για τα περίφημα γλυκά κρασιά με την επίδραση του βοτρύτη με τις δύο πιο σημαντικές υποπεριοχές Quarts de Chaume/καρ ντε σομ/ και Bonnezeaux/μπονζό/. Το Sancerre/σανσέρ/ και το Pouilly fumé/πουιγί φ[ου]με/ παράγουν εξαιρετικά ξηρά κρασιά από Sauvignon blanc/σοβινιόν μπλάν/, στην περιοχή Central Vineyards.
