πληροφορίες, φωτογραφίες για τις κυριότερες οινοπαραγωγικές περιοχές στην ελλάδα, τα πιο σημαντικά στυλ κρασιών που παράγονται, οι κυριότερες ποικιλίες, οι σημανικότεροι παραγωγοί-οινοπειοί, ζώνες προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης και προστετευόμενης γεωγραφικής ένδειξης. ΠΟΠ και ΠΓΕ

Κιλκίς

Στο Κιλκίς, το βορειότερο μέρος της Μακεδονίας, βρίσκεται η ΠΟΠ Γουμένισσα, όπου παράγονται ερυθρά κρασιά από τις ποικιλίες Ξινομαυρο και Νεγκόσκα. Εκτός από τα κρασιά ΠΟΠ καλλιεργούνται άλλα 300 εκτάρια αμπελώνων, σε υψόμετρο που δεν ξεπερνά τα 250 μέτρα. Τα κρασιά μπορούν να φέρουν την ένδειξη Π.Γ.Ε. Πλαγιές Πάικου ή οποία θεσπίτσικε μόλις το 2009. Εκτός από το Ξινόμαυρο και την Νεγκόσκα χρησιμοποιούνται ερυθρές διεθνείς ποικιλίες όπως το Λημνιό, το Cabernet Sauvignon, το Merlot και το Syrah και οι λευκές Ασύρτικο, Μαλαγουζιά, Ροδίτης και Sauvignon Blanc.

Πέλλα

Η Πέλλα βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Κεντρικής Μακεδονίας. Οι αμπελώνες που βρίσκονται κυρίως γύρω από την περιοχή των Γιαννιτσών, ξεκινούν από υψόμετρο 30 μέτρων και φτάνουν μέχρι τα 400 μέτρα. Οι κυριότερες ποικιλίες που καλλιεργούνται είναι ο Ροδίτης και το Ξινόμαυρο,  με το Ασύρτικο, το Sauvignon Blanc και το Merlot να συμπληρώνουν τον ποικιλιακό χάρτη. Τα κρασιά που παράγονται μπορούν να φέρουν την ένδειξη Π.Γ.Ε. Πέλλας.

Μακεδονία

Στην Μακεδονία, μια περιοχή με έντονο γαστρονομικό πλούτο, η αμπελοκαλλιέργεια, έχει μακρόχρονη ιστορία, αποτελώντας σήμερα μια από τις πιο προνομιούχες και πιο δυναμικές αμπελουργικές περιοχές της χώρας. Είναι η βορειότερη και μεγαλύτερη γεωγραφική περιοχή της Ελλάδας, με μεγάλες κλιματικές και τοπογραφικές διακυμάνσεις . Η καλλιεργήσιμη έκταση είναι περίπου 13.500 εκτάρια, ενώ η ετήσια παραγωγή σε κρασί είναι κατά μέσο όρο 460.000 εκατόλιτρα.

Η ιστορία της Μακεδονίας πηγαίνει βαθιά στους αιώνες. Μεγάλος όγκος αρχαιολογικών ευρημάτων και γραπτά που έχουν διασωθεί, αποδεικνύουν την στενή σχέση της αμπελοκαλλιέργειας και του κρασιού με αυτή την περιοχή. Στην πρόσφατη ιστορία, οι αμπελώνες της Μακεδονίας και γενικότερα της βορείου Ελλάδος, χτυπήθηκαν από Φυλλοξήρα στις αρχές του 1900, με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική τους καταστροφή. Η ουσιαστική ανάκαμψη ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του ’60 και κορυφώθηκε τις δεκαετίες το ’80 και του ’90.

Θέα από αμπελώνες στην Χαλκιδική

Θέα από αμπελώνες στην Χαλκιδική

Στην Μακεδονία καλλιεργούνται τόσο γηγενείς όσο και διεθνείς ποικιλίες δεχόμενη επιρροές από σημαντικές οινοπαραγωγικές περιοχές της Ευρώπης όπως το Μπορντώ. Αν και καλλειεργούνται όλες οι δημοφιλείς διεθνείς ποικιλίες, ωστόσο η σημαντικότερη ποικιλία του βορειοελλαδίτικου χώρου είναι το Ξινόμαυρο.

Η περιοχή διαθέτει 4 ζώνες ‘Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης’, τις Π.Ο.Π. Αμύνταιο, Π.Ο.Π. Νάουσα, Π.Ο.Π Γουμένισσα, και Π.Ο.Π Πλαγιές Μελίτωνα αλλά και πολλές σημαντικές περιοχές με ‘Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη’ (Π.Γ.Ε.)
Στην προσπάθεια για την ανάδειξη της περιοχής πολλοί παραγωγοί ένωσαν τις δυνάμεις τους με σκοπό την αναγνώριση των κρασιών της περιοχής τόσο στην εγχώρια όσο και στις αγορές του εξωτερικού, ιδρύοντας την ένωση ‘ Οίνοι Βορείου Ελλάδας’. Οι Οίνοι Βορείου Ελλάδος είναι μια εταιρεία στην οποία συμμετέχουν 38 παραγωγοί. Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε το 1993, όταν 13 οραματιστές οινοπαραγωγοί της Βορείου Ελλάδος ίδρυσαν την «Ένωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Μακεδονίας». Το 2002 μετονομάστηκε σε «Ένωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος», με την είσοδο νέων μελών από τη Θράκη και την Ήπειρο. Το 2010, οι 38 συμμετέχοντες οινοπαραγωγοί, αποφασίζουν την ανανέωση της εικόνας της εταιρείας, η οποία πλέον φέρει τον διακριτικό τίτλο Οίνοι Βορείου Ελλάδος. Οι στόχοι αυτής της εταιρείας είναι η ανάδειξη του επώνυμου τυποποιημένου ελληνικού κρασιού που παράγουν τα μέλη της, η διαρκή εκπαίδευση και ενημέρωση επαγγελματιών και καταναλωτών του κρασιού με εκδηλώσεις και σεμινάρια, η προστασία και ανάδειξη των περιοχών με ονομασία προέλευσης και των γηγενών ποικιλιών του αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος, τη στήριξη της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και των τοπικών δραστηριοτήτων με κεντρικό άξονα το αμπέλι και το κρασί και την προαγωγή του στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού για το ελληνικό κρασί.
Με σκοπό να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, δημιουργήθηκαν την τελευταία δεκαετία δυο ισχυροί και καταξιωμένοι θεσμοί, οι Δρόμοι του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος, ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα οινοτουρισμού, και ο Διεθνής Διαγωνισμός Οίνου Θεσσαλονίκης, όπου παρουσιάζεται κάθε χρόνο στο ελληνικό κοινό ο πλούτος της Ελληνικής οινοπαραγωγής.

Μακεδονία

Στην Μακεδονία, μια περιοχή με έντονο γαστρονομικό πλούτο, η αμπελοκαλλιέργεια, έχει μακρόχρονη ιστορία, αποτελώντας σήμερα μια από τις πιο προνομιούχες και πιο δυναμικές αμπελουργικές περιοχές της χώρας. Είναι η βορειότερη και μεγαλύτερη γεωγραφική περιοχή της Ελλάδας, με μεγάλες κλιματικές και τοπογραφικές διακυμάνσεις . Η καλλιεργήσιμη έκταση είναι περίπου 13.500 εκτάρια, ενώ η ετήσια παραγωγή σε κρασί είναι κατά μέσο όρο 460.000 εκατόλιτρα.

Η ιστορία της Μακεδονίας πηγαίνει βαθιά στους αιώνες. Μεγάλος όγκος αρχαιολογικών ευρημάτων και γραπτά που έχουν διασωθεί, αποδεικνύουν την στενή σχέση της αμπελοκαλλιέργειας και του κρασιού με αυτή την περιοχή. Στην πρόσφατη ιστορία, οι αμπελώνες της Μακεδονίας και γενικότερα της βορείου Ελλάδος, χτυπήθηκαν από Φυλλοξήρα στις αρχές του 1900, με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική τους καταστροφή. Η ουσιαστική ανάκαμψη ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του ’60 και κορυφώθηκε τις δεκαετίες το ’80 και του ’90.

Στην Μακεδονία καλλιεργούνται τόσο γηγενείς όσο και διεθνείς ποικιλίες δεχόμενη επιρροές από σημαντικές οινοπαραγωγικές περιοχές της Ευρώπης όπως το Μπορντώ. Αν και καλλειεργούνται όλες οι δημοφιλείς διεθνείς ποικιλίες, ωστόσο η σημαντικότερη ποικιλία του βορειοελλαδίτικου χώρου είναι το Ξινόμαυρο.

Η περιοχή διαθέτει 4 ζώνες ‘Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης’, τις Π.Ο.Π. Αμύνταιο, Π.Ο.Π. Νάουσα, Π.Ο.Π Γουμένισσα, και Π.Ο.Π Πλαγιές Μελίτωνα αλλά και πολλές σημαντικές περιοχές με ‘Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη’ (Π.Γ.Ε.)

Στην προσπάθεια για την ανάδειξη της περιοχής πολλοί παραγωγοί ένωσαν τις δυνάμεις τους με σκοπό την αναγνώριση των κρασιών της περιοχής τόσο στην εγχώρια όσο και στις αγορές του εξωτερικού, ιδρύοντας την ένωση ‘ Οίνοι Βορείου Ελλάδας’. Οι Οίνοι Βορείου Ελλάδος είναι μια εταιρεία στην οποία συμμετέχουν 38 παραγωγοί. Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε το 1993, όταν 13 οραματιστές οινοπαραγωγοί της Βορείου Ελλάδος ίδρυσαν την «Ένωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Μακεδονίας». Το 2002 μετονομάστηκε σε «Ένωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος», με την είσοδο νέων μελών από τη Θράκη και την Ήπειρο. Το 2010, οι 38 συμμετέχοντες οινοπαραγωγοί, αποφασίζουν την ανανέωση της εικόνας της εταιρείας, η οποία πλέον φέρει τον διακριτικό τίτλο Οίνοι Βορείου Ελλάδος. Οι στόχοι αυτής της εταιρείας είναι η ανάδειξη του επώνυμου τυποποιημένου ελληνικού κρασιού που παράγουν τα μέλη της, η διαρκή εκπαίδευση και ενημέρωση επαγγελματιών και καταναλωτών του κρασιού με εκδηλώσεις και σεμινάρια, η προστασία και ανάδειξη των περιοχών με ονομασία προέλευσης και των γηγενών ποικιλιών του αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος, τη στήριξη της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και των τοπικών δραστηριοτήτων με κεντρικό άξονα το αμπέλι και το κρασί και την προαγωγή του στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού για το ελληνικό κρασί. Με σκοπό να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, δημιουργήθηκαν την τελευταία δεκαετία δυο ισχυροί και καταξιωμένοι θεσμοί, οι Δρόμοι του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος, ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα οινοτουρισμού, και ο Διεθνής Διαγωνισμός Οίνου Θεσσαλονίκης, όπου παρουσιάζεται κάθε χρόνο στο ελληνικό κοινό ο πλούτος της Ελληνικής οινοπαραγωγής.

Θράκη

Η Θράκη είναι η μικρότερη αμπελουργική περιφέρεια της Ελλάδος. Η αμπελοκαλλιέργεια, μέχρι πρόσφατα, δεν είχε μεγάλη σημασία για την τοπική οικονομία με αποτέλεσμα η παραγωγή του οίνου να είναι περιορισμένη και να καταναλώνονται σε τοπικό επίπεδο. Η κατάσταση όμως τα τελευταία χρόνια έχει αντιστραφεί. Το πρώτο οινοποιείο που παρήγαγε εμφιαλωμένο κρασί είναι το οινοποιείο Μπελλάς και ιδρύθηκε μόλις το 1994. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 ο Τσάνταλης σε συνεργασία με τοπικό επιχειρηματία, ίδρυσαν την Μαρώνεια ΑΕ, που αποτέλεσε την αρχή για την ανάπτυξη της σύγχρονης αμπελοκαλλιέργειας στην περιοχή. Σήμερα δραστηριοποιούνται τουλάχιστον 6 οινοποιεία που παράγουν εμφιαλωμένο κρασί με πολύ αξιόλογες κριτικές.

Στην περιοχή καλλιεργούνται τόσο γηγενείς ποικιλίες παράγοντας κρασιά με ιδιαιτέρα χαρακτηριστικά, όσο και διεθνείς ποικιλίες παράγοντας μοντέρνα κρασιά. Από τις λευκές ποικιλίες ξεχωρίζουν η τοπική Ζουμιάτικο, η Μαλαγουζιά, ο Ροδίτης, το Μοσχάτο Αλεξανδρέιας, το Sauvignon Blanc, και το Chardonnay. Από τις ερυθρές γηγενείς ποικιλίες σημαντικό ρόλο έχουν το Μαυρούδι, το Παμίτι και το Λημνιό ενώ από τις διεθνείς το Cabernet Sauvignon, το Syrah, το Merlot, το Sangiovese και το Cinsault. Αξιοσημείωτη είναι και η παραγωγή αποσταγμάτων όπως το Τσίπουρο και το Ούζο

Η Θράκη δεν διαθέτει Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ). Έχει όμως 4 Προστατευόμενες Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΠΓΕ), την ΠΓΕ Θράκη που καλύπτει όλο το διαμέρισμα, την Π.Γ.Ε Έβρος που θεσπίστηκε μόλις το 2010, την ΠΓΕ Ίσμαρος και την ΠΓΕ Άβδηρα.