Πληροφορίες γύρω από τον Ελληνικό αμπελώνα και τα κρασιά. Ελληνικές και διεθνείς ποικιλίες σταφυλιών, οινοπαραγωγικές περιοχές, ζώνες προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης, οίνο παραγωγοί και ιστορία του ελληνικού κρασιού.

ΠΟΠ Malvasia Χάνδακας-Candia

Η ζώνη Π.Ο.Π. Malvasia Χάνδακας-Candia, που θεσπίστηκε το 2011 βρίσκεται στον νομό Ηρακλείου Κρήτης και περιλαμβάνει εκτάσεις στις περιοχές Αρχάνες, Αστερούσια, Νίκου Καζατζάκη, Αγία Βαρβάρα, Γόρτυνα, Κοφινά, Γοργολαϊνή, Παλιανή, Γάζιο,Τέμενος, Μαλεβίζιο και Αρκαλοχώρι. Οι αμπελώνες εκτείνονται σε πλαγιές σε υψόμετρο μέχρι 700 μέτρα.

Τα κρασιά παράγονται από λιαστά σταφύλια των λευκών ποικιλιών Ασύρτικο, Αθήρι, Βιδιανό, Θραψαθήρι, Μοσχάτο Σπίνας και Manvasia di Candia aromatica και της ερυθρής Λιάτικο με λευκή οινοποίηση. Το ποσοστό των Μοσχάτο Σπίνας και Manvasia di Candia aromaticα μαζί, δεν μπορούν να ξεπερνούν το 15% στο χαρμάνι. Τα κρασιά που προκύπτουν είναι λευκά φυσικώς γλυκά (χωρίς προσθήκη αλκοόλης) ή φυσικός γλυκά (με προσθήκη αλκοόλης), που παλαιώνουν για τουλάχιστον 24 μήνες σε δρύινα βαρέλια.

Τα πρώτα κρασιά, με δεδομένο ότι η ζώνη θεσπίστηκε το 2011, πρόκειται να κάνουν την εμφάνιση τους σύντομα. Τα χαρακτηριστικά τους, λόγω της ποικιλιακής τους σύνθεσης και του τρόπου παρασκευής αναμένεται να χαρακτηρίζονται από αρώματα αποξηραμένων φρούτων σταφίδας, ξηρών καρπών, γλυκών μπαχαρικών και μελιού.

Ήπειρος

Η Ήπειρος, μια πολύ ορεινή και ψυχρή περιοχή, αποτελείται από τους νομούς Άρτας, Πρέβεζας, Θεσπρωτίας και Ιωαννίνων. Οι τρεις πρώτοι νομοί δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερο αμπελουργικό ενδιαφέρον καθώς διαθέτουν πολύ μικρούς παραγωγούς που η παραγωγή τους διατίθεται σε χύμα μορφή και σε τοπικό επίπεδο. Ο νομός Ιωαννίνων είναι το κέντρο της οινοπαραγωγής της Ηπείρου και συγκεκριμένα η Ζίτσα και το Μέτσοβο. Τα αμπέλια βρίσκονται σε υψηλό υψόμετρο που μπορεί να φτάνει και τα 1100 μέτρα.

Η Ήπειρος διαθέτει μία ζώνη Π.Ο.Π. την Π.Ο.Π. Ζίτσα και τρεις Π.Γ.Ε., τις Π.Γ.Ε. Ήπειρος, Π.Γ.Ε. Ιωάννινα και Π.Γ.Ε. Μέτσοβο.

ΠΟΠ Σητεία

Η ζώνη Π.Ο.Π. Σητεία βρίσκεται στις βορειοανατολικές ακτές της Κρήτης στην περιοχή της Σητείας και στο οροπέδιο της Ζήρου. Οι αμπελώνες εκτείνονται σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές σε υψόμετρο 300 – 750 μέτρων. Αν και η περιοχή παρουσιάζει μεγάλη ανάπτυξη και έχει δυναμική ο αριθμός των αξιόλογων εμφιαλωμένων κρασιών παραμένει μικρός.

Τα λευκά κρασιά Π.Ο.Π. Σητεία είναι ξηρά και παράγονται από 70% Βηλάνα και 30% Θραψαθήρι. Εμφανίζουν μέτριο σώμα, μέτρια οξύτητα και μέτριας έντασης αρώματα που θυμίζουν αχλάδι, εσπεριδοειδή, μεταλλικότητα ενώ πρέπει να καταναλώνονται φρέσκα. Τα ερυθρά κρασιά μπορεί να είναι ξηρά ή ερυθρά γλυκά (vin doux), φυσικός γλυκά (vin doux naturel) και φυσικώς γλυκά (vin naturellement doux), από λιαστά σταφύλια δηλαδή. Τα ερυθρά ξηρά κρασιά παράγονται από τις ερυθρές ποικιλίες Λιάτικο (τουλάχιστον 80%) και Μανδηλαριά. Εμφανίζουν απαλό χρώμα, υψηλό αλκοολικό βαθμό, μέτρια οξύτητα, μέτριο επίπεδο τανινών και αρώματα κόκκινων φρούτων, δέρματος και γλυκών μπαχαρικών. Τα γλυκά κρασιά παράγονται αποκλειστικά από την ποικιλία Λιάτικο. Αν και υπάρχουν κάποια καλά παραδείγματα ξηρών ερυθρών κρασιών, τα γλυκά είναι αυτά που διακρίνονται για την πολυπλοκότητα τους και την ικανότητα τους να παλαιώνουν, εμφανίζοντας αρώματα αποξηραμένων φρούτων, σταφίδας, κασίς, καφέ και δέρματος.

ΠΟΠ Malvasia Σητείας

Η ζώνη Π.Ο.Π. Malvasia Σητείας, που θεσπίστηκε το 2010 βρίσκεται στις βορειοανατολικές ακτές της Κρήτης στην περιοχή της Σητείας και της Λεύκης. Οι αμπελώνες εκτείνονται σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές σε υψόμετρο 300 – 750 μέτρων.

Τα κρασιά παράγονται από λιαστά σταφύλια των λευκών ποικιλιών Ασύρτικο, Αθήρι, Θραψαθήρι, Μοσχάτο Σπίνας και Manvasia di Candia aromatica και της ερυθρής Λιάτικο με λευκή οινοποίηση. Το ποσοστό των Μοσχάτο Σπίνας και Manvasia di Candia aromaticα μαζί, δεν μπορούν να ξεπερνούν το 15% στο χαρμάνι. Τα κρασιά που προκύπτουν είναι λευκά φυσικώς γλυκά (χωρίς προσθήκη αλκοόλης) ή φυσικός γλυκά (με προσθήκη αλκοόλης), που παλαιώνουν για τουλάχιστον 24 μήνες σε δρύινα βαρέλια.

Τα πρώτα κρασιά, με δεδομένο ότι η ζώνη θεσπίστηκε το 2010, πρόκειται να κάνουν την εμφάνιση τους σύντομα. Τα χαρακτηριστικά λόγω της ποικιλιακής τους σύνθεσης και του τρόπου παρασκευής αναμένεται να χαρακτηρίζονται από αρώματα αποξηραμένων φρούτων σταφίδας, ξηρών καρπών και μελιού.

Γρεβενά

Στα Γρεβενά η οινοπαραγωγή δεν είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη. Τα περισσότερα κρασιά διατίθενται σε χύμα μορφή και σε τοπικό επίπεδο. Καλλειεργούνται κυρίως ερυθρές γηγενείς και διεθνείς ποικιλίες όπως οι Μοσχόμαυρο, Ξινόμαυρο, Cabernet Franc και Merlot. Τα Γρεβενά διαθέτουν την ομώνυμη ζώνη Π.Γ.Ε. Γρεβενά για τα ροζέ και τα ερυθρά κρασιά.

Καστοριά

Οι αμπελώνες της Καστοριάς είναι από τους πιο ορεινούς στην Ελλάδα, οι δύσκολες όμως κλιματολογικές συνθήκες μετριάζονται από την επίδραση της λίμνης. Καλλιεργούνται κυρίως οι λευκές ποικιλίες Ροδίτης και Sauvignon Blanc και οι ερυθρές Ξινόμαυρο, Cabernet Sauvignon, Merlot και Syrah . Η περιοχή διαθέτει την Π.Γ.Ε Καστοριά για τα λευκά και τα ερυθρά κρασιά.

Φλώρινα

Η αμπελοκαλλειέργεια στην Φλώρινα αναπτύσσεται ταχύτατα τα τελευταία χρόνια αξιοποιώντας την δυναμικής της. Αν και αποτελεί την πιο ψυχρή αμπελουργική περιοχή, η επίδραση της λίμνης Βεγορίτιδας ευνοεί ιδανικές συνθήκες για την παραγωγή εξαιρετικών κρασιών. Η ποικιλία που κυριαρχεί είναι το Ξινόμαυρο από το οποίο παράγονται ερυθρά, ροζέ και αφρώδη κρασιά.

Άλλες σημαντικές ποικιλίες που συναντάμε στην Φλώρινα είναι οι λευκές Ροδίτης, Μαλαγουζιά, Ασύρτικο, Chardonnay, Sauvignon Blanc και Gewürztraminer και οι ερυθρές Syrah, Pinot Noir και Merlot . Η περιοχή διαθέτει την Π.Ο.Π. Αμύνταιο όπου παράγονται ερυθρά, ροζέ και αφρώδη κρασιά από Ξινόμαυρο και την Π.Γ.Ε. Φλώρινα που καλύπτει όλο τον νομό.

Κοζάνη

Η Κοζάνη, που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της δυτική Μακεδονίας παρουσιάζει ιδιαίτερη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια στον αμπελοοινικό τομέα. Οι πιο σημαντικές ποικιλίες που καλλιεργούνται είναι το Ξινόμαυρο και το Μοσχόμαυρο. Άλλες ποικιλίες που καλλιεργούνται στην περιοχή είναι οι λευκές Μαλαγουζιά, Chardonnay και Gewurtzraminer και οι ερυθρές Τσαπουρνάκος, Cabernet Sauvignon και Merlot. Η περιοχή διαθέτει τρεις ζώνες Π.Γ.Ε., την Π.Γ.Ε. Κοζάνη που περιλαμβάνει όλο τον νομό, την Π.Γ.Ε Σιάτιστα και την Π.Γ.Ε. Βελβεντό.

Στα Σιάτιστα παράγεται το παραδοσιακό γλυκό κρασί Λιαστός Σιάτιστας, ή όπως αλλιώς καλείται ‘αεριστό κρασί’. Χρησιμοποιούνται οι ποικιλίες Μοσχόμαυρο και Ξινόμαυρο μετά από λιάσιμο των σταφυλιών υπό σκιά, για μεγάλο χρονικό διάστημα, σε ειδικούς χώρους που επιτρέπουν την διέλευση του αέρα.

Σέρρες

Στις Σέρρες υπάρχουν περίπου 400 εκτάρια αμπελώνων, παρόλα αυτά τώρα αρχίζουν να γίνονται σημαντικές προσπάθειες στην παραγωγή εμφιαλωμένων κρασιών. Τα προηγούμενα χρόνια τα κρασιά που παράγονταν καταναλώνονταν σε τοπικό επίπεδο ενώ δεν είναι λίγοι οι αμπελοκαλλιεργητές που δίνουν πρώτη ύλη σε μεγάλους παραγωγούς της ευρύτερης Μακεδονίας.

Οι ποικιλίες που καλλιεργούνται ευρέως είναι οι λευκές Μοσχάτο Αλεξανδρείας, Ροδίτης, Μαλαγουζιά και Chardonnay και οι ερυθρές Λημνιό, Παμίδι, Cabernet Sauvignon, Merlot και Syrah.

Η περιοχή διαθέτει μία Π.Γ.Ε. (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη), την Π.Γ.Ε Σέρρες.

Δράμα

Η Δράμα είναι η περιοχή της  Ελλάδας όπου η αμπελοκαλλιέργεια έχει σημειώσει την μεγαλύτερη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια με την αρχή να γίνεται  την δεκαετίας του ’80 όταν τα αδέρφια, Νίκος και Κώστας Λαζαρίδης,  ίδρυσαν στην περιοχή ένα οινοποιείο.

Παρόλο που οι ποικιλίες που κυριαρχούν είναι οι διεθνείς τόσο στις λευκές όσο και στις ερυθρές ωστόσο κερδίζουν συνεχώς έδαφος και οι Ελληνικές με τις λευκές Ασύρτικο, Μαλαγουζιά και τις ερυθρές Αγιωργίτικο και Λημνιό να βρίσκουν τις εκφράσεις τους στα έμπειρα χέρια των παραγωγών της περιοχής. Από τις διεθνείς ποικιλίες συναντάμε συχνά τo Sauvignon Blanc, το Chardonnay, το Semillon για τα λευκά και το Cabernet Sauvignon, το Merlot, το Syrah, και το Cabernet Franc για τα κόκκινα. Οι λευκές Ροδίτης, Μοσχάτο Αλεξανδρείας, Viognier και οι ερυθρές Tempranillo, Sangiovese συμπληρώνουν τον ποικιλιακό χάρτη της περιοχής, δημιουργώντας άφθονες ετικέτες με ‘μοντέρνα’ μονοποικιλιακά κρασιά αλλά και χαρμάνια. Το βαρέλι χρησιμοποιείται ευρέως και με μεγάλη επιτυχία και για τα λευκά και για τα κόκκινα κρασιά.

Η περιοχή διαθέτει τρεις Π.Γ.Ε., την Π.Γ.Ε Δράμα που περιλαμβάνει το σύνολο του νομού, την Π.Γ.Ε. Αγορά και την Π.Γ.Ε. Αδριανή που περιλαμβάνουν τις ομόνυμες περιοχές.