Για όσους αγαπούν τα ουίσκι, όπως εγώ, η επίσκεψη σε όλα τα κλασσικά μέρη της Σκωτίας για την ανακάλυψη των πιο χαρακτηριστικών malt whisky, είναι όνειρο ζωής. Έχοντας ήδη επισκεφτεί αποστακτήρια στα Lowlands, Speyside, Highlands και Islay, επόμενος σταθμός ήταν το Isle of Skye και το αποστακτήριο Talisker.

Ο δρόμος από το Εδιμβούργο προς το Skye, μακρύς και περιπετειώδης, με όλη την παρέα (μικροί και μεγάλοι) να το απολαμβάνει! Η λίμνη του Ness από τη μία και τα άγρια τοπία από την άλλη, δημιουργούν το απαραίτητο δέος και μια γλυκιά προσμονή που νιώθεις όταν, επιτέλους, περνάς τη γέφυρα που ενώνει τη Σκωτία με το νησί. Ευτυχώς το τέρας δεν εμφανίστηκε!! Τα συναισθήματα είναι απερίγραπτα με την λαχτάρα να μεγαλώνει όσο πλησιάζουμε στο μοναδικό (προς το παρόν) αποστακτήριο του μεγαλύτερου νησιού των Εβρίδων, που λειτουργεί από το 1830 και παράγει τα αγαπημένα μου ουίσκι Talisker.

Η εταιρεία Diageo που διακινεί τα προϊόντα του αποστακτηρίου και ο Νίκος Κελαίδιτης, είχαν κανονίσει μια ‘ιδιωτική’ συνάντηση/ξενάγηση. Φτάνοντας λίγο νωρίτερα, είχαμε τον χρόνο να βγάλουμε τις απαραίτητες φωτογραφίες και να θαυμάσουμε το μοναδικό αυτό τοπίο, με το αποστακτήριο να βρίσκεται σχεδόν ‘πάνω’ στο ποτάμι που καταλήγει στη θάλασσα που απλώνεται μπροστά του.

Μπαίνοντας στο εσωτερικό του αποστακτηρίου, βρίσκουμε την αίθουσα υποδοχής, που έχει προς πώληση ότι θα μπορούσε να ενθουσιάσει έναν λάτρη του ουίσκι.  Μπλουζάκια, καπέλα, ποτήρια, αλλά και όλα τα ουίσκι τα οποία φυσικά θέλεις να τα πάρεις φεύγοντας!

Η ξενάγηση ξεκίνησε με τον χώρο παραγωγής του αποστακτηρίου, όπου είδαμε τα βασικά στάδια παραγωγής των ουίσκι. Δεν είναι εύκολο βέβαια να μεταφερθούν με λόγια όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας και οι μυρωδιές, ένα “σκηνικό” που προσωπικά μου δημιούργησε ακόμα περισσότερα συναισθήματα για αυτό το προϊόν. Αρχικά είδαμε τον χώρο, όπου η βύνη κριθαριού διαλύεται σε νερό, μετατρέπεται σε σακχαρούχο διάλυμα και έπειτα προστίθεται ζεστό νερό (θερμοκρασίας 63,5 C) για να ενεργοποιηθούν τα ένζυμα και να ξεκινήσει η ζύμωση. Το διάλυμα αυτό λέγεται mill και η ζύμωση του γίνεται στα wash backs (διαρκεί για 2,5 ημέρες), δοχεία φτιαγμένα από πεύκο. Το παραγόμενο αλκοολούχο ποτό μοιάζει με μπύρα 8-9% vol και ονομάζεται wash. Το wash στη συνέχεια αποστάζεται για πρώτη φορά στα λεγόμενα wash stills και το προϊόν που παράγεται ονομάζεται low wines και έχει 24-25%vol. Το low wines υπόκεινται σε δεύτερη απόσταξη στα spirit stills, όπου το απόσταγμα διαχωρίζεται σε τρία μέρη (κεφαλή, καρδιά, ουρές). Εδώ απομονώνεται η ‘καρδιά’ ( που έχει μεταξύ 65-75%vol) που αποτελεί το new make spirit (η εβδομαδιαία παραγωγή του Talisker σε νέο απόσταγμα είναι 65.000lt!), το οποίο θα οδηγηθεί στα βαρέλια όπου θα παλαιώσει για τουλάχιστον 3 χρόνια σύμφωνα με την νομοθεσία. Ο πραγματικός χρόνος παλαίωσης είναι κατά πολύ μεγαλύτερος.

Το 2014 το αποστακτήριο παρήγαγε 3.000.000lt αποστάγματος. Οι ποσότητες νερού που χρειάζονται είναι τεράστιες και γι’ αυτό για να αποφύγουν τις περιπέτειες μιας ξηρής χρονιάς όπως ήταν το 2012, έχουν μεγάλες δεξαμενές όπου φυλάσσουν νερό που θα τους φτάσει για 3-4 μέρες χωρίς να σταματήσουν την παραγωγή. Στο κελάρι φυσικά παλαιώνουν αποστάγματα, σε διάφορων τύπων βαρέλια που ο master blender θα δοκιμάσει για να φτιάξει τα χαρμάνια του.

Φυσικά δεν θα μπορούσαμε να φύγουμε χωρίς να δοκιμάσουμε!

Το στυλ των ουίσκι που παράγονται εδώ, έχουν έντονο τυρφώδη χαρακτήρα, αρώματα ιωδίου, ρεικιών και πιπεριού να κυριαρχούν. Ο χαρακτήρας αυτός οφείλετε εν μέρει στην θαλασσινή αύρα που κυριαρχεί στην περιοχή και αποτυπώνεται στο.. slogan: “made by the sea” που αναγράφεται στην ετικέτα, αλλά και στην βύνη κριθαριού που έχει ‘καεί’ με τύρφη (μαύρο χώμα με διάφορα συστατικά που όταν καίγεται προσδίδει αυτή τη χαρακτηριστική μυρωδιά).

Το καλό σε αυτές τις επισκέψεις είναι ότι δοκιμάζεις αποστάγματα που δεν βρίσκονται εύκολα. Δοκιμάσαμε λοιπόν τρία ουίσκι (τα δύο για την ακρίβεια, το Dark Storm το αγοράσαμε στο αεροδρόμιο) που δεν υπάρχουν αυτή την στιγμή στην Ελληνική αγορά:

•Talisker 57ο North: ο αριθμός 57 αναφέρεται στο γεωγραφικό πλάτος όπου βρίσκεται το αποστακτήριο. Ένα cask strength ουίσκι (έχει δηλαδή εμφιαλωθεί όπως ‘βγήκε από το βαρέλι χωρίς να αραιωθεί) με 57% vol και έντονο, ευχάριστο τυρφώδη χαρακτήρα με πλούσιο άρωμα εσπεριδοειδών, νότες καπνού και γεμάτο στόμα. Το αλκοόλ ‘καίει’ ελαφρώς αλλά αφήνει μια μακρά πιπεράτη επίγευση, που συνοδεύεται από νότες μελιού και βουτύρου.

•Talisker Friends of Classic Malts: με 47%vol, είναι το μοναδικό Talisker με τριπλή ωρίμαση, δύο φορές σε βαρέλια από bourbon και το τελικό φινίρισμα σε βαρέλια από sherry. Ελκυστικό, με πολύπλοκο άρωμα εξωτικών φρούτων, γεμάτο σώμα και απαλή καπνιστή αίσθηση στην επίγευση. Παρήχθησαν μόνο 4500 φιάλες και έχουν μείνει ελάχιστες.

•Dark Storm: το τελικό φινίρισμα γίνεται σε heavily charred casks (έντονα τοσταρισμένα βαρέλια), όπου το απόσταγμα έρχεται σε επαφή με το βαρέλι σε μεγαλύτερη επιφάνεια και έτσι είναι πιο καπνιστό και πιο “βαρύ” με έντονο άρωμα όπου συνδυάζεται η τύρφη με τα φρούτα και τα στοιχεία του ξύλου. Στο στόμα είναι απολαυστικό με επίμονη επίγευση, χαρακτηριστική του Talisker.

Δοκιμάσαμε και μερικά από τα Talisker που μπορούμε να βρούμε στην Ελλάδα. Και τα τρία ανήκουν στην κατηγορία NAS (no age statement), που αποτελεί τη νέα flavor led τάση στα ουίσκι, όπου δεν αναγράφονται τα έτη παλαίωσης.

•Talisker Skye:  Θυμίζει πολύ το αγαπημένο Talisker 10 Υ.Ο. με τη διαφορά ότι είναι λιγότερο καπνιστό και με μικρότερης έντασης διάρκεια. Αρώματα καραμέλας και ώριμων φρούτων μας οδηγούν σε ένα γεμάτο στόμα όπου ο καπνιστός και τυρφώδης χαρακτήρας κατακλύζει τις αισθήσεις μας.

•Talisker Storm: Μια διαφορετική εκδοχή του Talisker που διατηρεί τον καπνιστό και τυρφώδη χαρακτήρα, με τα αλμυρά στοιχεία να είναι πιο έντονα και να δημιουργούν σε ένα επίσης, καπνιστό και πλούσιο στόμα.

•Talisker Port Ruighe: Με φινίρισμα του ουίσκι σε βαρέλια από γλυκό κρασί Port. Σύνθετο άρωμα γλυκών φρούτων και μπαχαρικών που συνδυάζονται εξαιρετικά με την χαρακτηριστική αλμυρή αίσθηση. Στο στόμα είναι γλυκόπιοτο με φρουτώδη στοιχεία και νότες μόκας και καπνού να παίζουν ένα όμορφο παιχνίδι.

Αν θέλετε και κάτι ‘στερεό’ δίπλα στα Talisker, ταιριάζουν υπέροχα με καπνιστό σολομό, blue cheese με δαμάσκηνο και καπνιστά ψάρια.

Βάσω Κουτσοβούλου.