Έχει περάσει λίγος καιρός από την επίσκεψη μας στο οινοποιείο Νέστωρ, στον Πύργο Τριφυλίας στην Μεσσηνία αλλά ακόμα αναπολούμε αυτές τις όμορφες στιγμές που περάσαμε.

Αφορμή για αυτή την επίσκεψη ήταν τα πέντε νέα προϊόντα του ‘ανανεωμένου’ οινοποιείου του Νέστορα, που φέρουν την υπογραφή της οικογένειας του Σπύρου Λαφαζάνη. Η οικογένεια Λαφαζάνη το 2015, ένωσε τις δυνάμεις της με τα μέλη του Αγροτικού Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Μεσσηνίας “ο Νέστωρ” και ανέλαβε να οδηγήσει το ιστορικό οινοποιείο σε νέα εποχή. 

Δεν είναι δύσκολο να ψάξουμε να βρούμε, όχι μία αλλά πολλές αφορμές για να ξαναπάμε!

Θα ξαναπάμε γιατί… 

Γιατί η ευρύτερη περιοχή είναι πολύ όμορφη και αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς τους καλοκαιρινούς μήνες και όχι μόνο. Η Μαραθόπολη, η Γιάλοβα, οι Γαργαλιάνοι, η Πύλος αλλά και πολλά ακόμα όμορφα χωριά, παραλίες και αξιοθέατα είναι σε απόσταση ελάχιστων χιλιομέτρων από το οινοποιείο. Το ανάκτορο του ξακουστού βασιλιά της Πύλου, Νέστορα (από το οποίο πήρε το οινοποιείο το όνομα του), ίσως το καλύτερα διατηρημένο μυκηναϊκό ανάκτορο, απέχει μόλις 6 χλμ.

Γιατί το οινοποιείο, που βρίσκεται ανάμεσα σε αμπελώνες και ελαιώνες, με θέα στον κόλπο του Ναβαρίνου είναι εντυπωσιακά μεγάλο! Τα νούμερα τεράστια: 10.000 τ.μ. στεγασμένοι χώροι, από τους οποίους τα 3.000 τμ είναι το υπόγειο κελάρι, με τις εγκαταστάσεις να μιμούνται στην αρχιτεκτονική και στα χρώματα το αρχαίο παλάτι του βασιλιά Νέστορα. 200 αμπελοκαλλιεργητές, μέλη του συνεταιρισμού, οι οποίοι δραστηριοποιούνται καλλιεργώντας περισσότερα από 2.500 στρέμματα είναι σύμμαχοι σε αυτή την προσπάθεια. Γιατί αυτό το τεράστιο χρηματοκιβώτιο που βρίσκεται στο κελάρι του οινοποιείου και έχει να ανοίξει πάρα πολλά χρόνια, χωρίς να ξέρει κανείς τι περιέχει και χωρίς να ξέρει κανείς τον κωδικό για να το ανοίξει, δημιουργεί πολλά παιχνίδια περιπέτειας, φέρνοντας στο στο μυαλό θησαυρούς και επτασφράγιστα μυστικά! Εμάς το μυαλό μας ιντριγκάρεται από την σκέψη να βρίσκεται η μυστική συνταγή οινοποίησης του Βασιλιά Νέστορα.

Γιατί η προσπάθεια που γίνεται από την οικογένεια Λαφαζάνη είναι αξιοθαύμαστη. Πρόκειται για την αρχή ενός μεγάλου εγχειρήματος που θα θέλαμε να δούμε την συνέχεια, ποντάροντας στο ότι θα είναι θεαματική! Παρέλαβαν το 2015 ένα οινοποιείο σχεδόν (ας μας επιτραπεί η έκφραση) ερείπιο και μέσα σε λίγα χρόνια έχει διαμορφωθεί σε ένα λειτουργικό και επισκέψιμο χώρο. Οι εργασίες αποκατάστασης δεν σταματούν και έχουν πολλά να γίνουν ακόμα. Ένα από αυτά που θα περιμένουμε τα επόμενα χρόνια είναι ένας ξενώνας και ένα εστιατόριο μέσα στο οινοποιείο, με απίστευτη θέα, που θα δίνει την δυνατότητα στο οινοποιείο να προσφέρει την ‘απόλυτη’ οινοτουριστική εμπειρία.

Γιατί οι οικοδεσπότες είναι ‘ζεστοί’! Μπορεί να μιλάμε για ένα μεγαθήριο και μία από τις οινοποιητικές μονάδες στην χώρα με την μεγαλύτερη δυναμική, όμως πίσω από αυτό δεν είναι μία απρόσωπη εταιρεία αλλά μία ενωμένη οικογένεια που προσπαθεί με όλες της τις δυνάμεις. Γιατί είναι ωραίο να βλέπεις τα παιδιά να παίρνουν την σκυτάλη! Να προσπαθούν, να αγωνιούν, να απογοητεύονται και να ενθουσιάζονται και οι γονείς να στηρίζουν και να καμαρώνουν! Μπαίνεις αμέσως σε ένα πιο οικείο κλίμα! Ο Βασίλης Λαφαζάνης, υιός του Σπύρου και της Στέλλας σπούδασε οινολόγος και είναι ο υπεύθυνος παραγωγής του οινοποιείου ενώ η αδερφή του Αθηνά με σπουδές στην διοίκηση επιχειρήσεων έχει αναλάβει το marketing και την εμπορική διεύθυνση. Ο Θεόφιλος είναι μαθητής Λυκείου ακόμα, όμως έχει αρχίσει να μπαίνει στο ‘οινικό’ κλίμα.

Γιατί τα κρασιά είναι πολύ καλά και πολύ ευχάριστα! Ο φρέσκος “αέρας” που φέρνει η νέα γενιά αντικατοπτρίζεται τόσο στο νεανικό και φιλικό στιλ των κρασιών όσο και στην μοντέρνα εμφάνιση τους. Δύο από τα κρασιά, το Φιλέρι Νέστωρ λευκό και το Φιλέρι Νέστωρ ροζέ παράγονται από την ερυθρωπή γηγενή ποικιλία Φιλέρι που ευδοκιμεί στην περιοχή και το οινοποιείο Νέστωρ στοχεύει να αναδείξει όλες τις πτυχές του. Ο ιδιόκτητος αμπελώνας μπροστά από το οινοποιείο φιλοξενεί αποκλειστικά Φιλέρι. Πρόκειται για δροσιστικά κρασιά με ζωηρά αρώματα φρούτων και λουλουδιών που θα κερδίσουν εύκολα όλους τους ουρανίσκους. Τα υπόλοιπα τρία κρασιά, παράγονται από αγαπημένες διεθνείς ποικιλίες που καλλιεργούνται εδώ και 50 χρόνια στην Μεσσηνία. Το Pylos Chardonnay Nestor που ωριμάζει για 6 μήνες σε δρύινα βαρέλια, το Pylos Merlot Nestor ωριμάζει για 12 μήνες σε δρύινα βαρέλια και το Pylos Cabernet Sauvignon Nestor για 14 μήνες. Το Chardonnay είναι ένα όμορφα φτιαγμένο ‘βαρελάτο’ λευκό κρασί που θα εκτιμηθεί πολύ από όσους τους αρέσουν τα αρώματα των φρούτων να ντύνονται από νότες βανίλιας και ξηρών καρπών. Το Merlot και το Cabernet Sauvignon παρόλο που περνάνε από βαρέλι εστιάζουν στην φρεσκάδα και στις μαλακές τανίνες. Είναι κρασιά ‘παρεΐστικα’ που θα μπορούσαμε άνετα να τα απολαύσουμε τόσο δροσερά μέσα στο καλοκαίρι όσο και σε ένα χειμωνιάτικο σκηνικό. 

Γιατί αν ψάξουμε ή αν ρωτήσουμε την Αθηνά Λαφαζάνη (που το έχει ψάξει για εμάς) θα ανακαλύψουμε μία περιοχή με πλούσια γαστρονομία! Γιατί θα θέλαμε να πιούμε ξανά τον καφέ μας και να φάμε πρωινό στον ‘πλάτανο’ στην πλατεία της Πύλου αλλά και να δειπνήσουμε στην εστιατόριο ‘ελιά’ στην Γιάλοβα. Ανάμεσα στα κρασιά και τα εδέσματα που δοκιμάσαμε, μας ‘έμειναν’ ο συνδυασμός του Λευκού Φιλέρι Νέστωρ με chips κολοκυθιού, το τοπικό τυρί σφέλα με το ροζέ Φιλέρι, το κοκκινιστό κοτοπουλάκι με χυλοπίτες παρέα με το Merlot και το αγριογούρουνο στιφάδο με το Cabernet Sauvignon. Γιατί αν το ζητήσουμε εκτός από την γευσιγνωσία των κρασιών θα δοκιμάσουμε και λάδι, ένα προϊόν για το οποίο φημίζεται η περιοχή. Εμείς κάναμε γευσιγνωσία λαδιού στο χώρο έξω από το εξωκλήσι που βρίσκεται στην ‘αυλή’ του οινοποιείου δίπλα στους αμπελώνες.

Γιατί εκτός από τα κρασιά στον ‘Νέστορα’ παράγεται και ένα ωραίο τσίπουρο, το Avarino, που το δοκιμάσαμε παρέα με ελιές, μελιτζανοσαλάτα, χταποδάκι, γαύρο ξιδάτο και τυριά δίπλα στην θάλασσα (στο εστιατόριο ρίκι) και μέσα σε λίγα λεπτά είχαμε αφήσει πίσω τους ρυθμούς της πρωτεύουσας. Δοκιμάσαμε και τρία cocktails με βάση το Avarino, που μας έκαναν να αναρωτιόμαστε γιατί δεν βλέπουμε τόσο συχνά τα Ελληνικά αποστάγματα στα cocktails. Το Avarino ‘negroni’ (με γλυκό βερμούτ), το Avarino smash (με βανίλια, μανταρίνι και βασιλικό) και το Bloody Avarino (με χυμό τομάτας, χυμό παντζαριού, καρότο, lime και tabasco).

Για όλους αυτούς τους λόγους και πολλούς ακόμα θα ξαναπάμε! Για να επισκεφθούμε την περίφημη Bοιδοκιλιά, για να ξαναφάμε την παραδοσιακή γουρουνοπούλα που ταιριάζει απίθανα με το Merlot, γιατί δεν προλάβαμε να πιούμε τσίπουρα στον Πύργο, στο χωριό δίπλα στο οινοποιείο και φυσικά για να ξαναπιούμε τα κρασιά και τα αποστάγματα του Νέστορα. Γιατί δεν πρέπει να χάνουμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε ξανά ένα φιλόξενο οινοποιείο που προσφέρει πολύτιμες οινοτουριστικές εμπειρίες.

Όσοι αγαπάτε το golf και έχετε την δυνατότητα να μείνετε στο περίφημο Costa Navarino, έχετε έναν ακόμα λόγο να επισκεφθείτε την περιοχή! Μην ξεχάσετε λοιπόν να κάνετε μία βόλτα από το οινοποιείο και να δοκιμάσετε τα κρασιά του!

Πριν από περίπου δύο μήνες, προσκλήθηκα από το Κυπριακό Υπουργείο τουρισμού σε ένα ‘press trip’ στην Κύπρο, παράλληλα με τον Κυπριακό Διαγωνισμό Οίνου. Είχα επισκεφθεί την Κύπρο για τον ίδιο ακριβώς λόγο πριν από 10 χρόνια, το 2009. Το σίγουρο είναι ότι ένα μόνο κείμενο δεν είναι αρκετό για να αποτυπώσω την ‘κατάσταση’ των κρασιών στην Κύπρο. Αυτό που μπορώ να πω με βεβαιότητα είναι ότι η πρόοδος που έχει σημειωθεί είναι εντυπωσιακή και η ποιότητα των κρασιών βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο. 

Η Κύπρος σε νούμερα:

Τα δυνατά σημεία της Κύπρου πολλά:

Το πιο δυνατό σημείο: οι αυτόχθονες ποικιλίες

Οι αυτόχθονες ποικιλίες κατά την άποψη μου είναι αυτές που θα δώσουν τα ‘μεγάλα’ κρασιά του τρίτου μεγαλύτερου, σε έκταση, νησί της Μεσογείου. Είναι αυτές που την αναδεικνύουν ως μία ανερχόμενη οιναπαραγωγό χώρα. 

Στην προηγούμενη επίσκεψη είχαμε ‘εντοπίσει’ το Ξυνιστέρι και το Μαύρο με το Μαραθεύτικο να είναι τότε μία ανερχόμενη ποικιλία. Δεν είχαμε ακούσει ονόματα (ή δεν είχαν τονιστεί ώστε να τα θυμάμαι) όπως η Πρωμάρα, η Μωροκανέλλα, το Σπούρτικο, το Γιαννούδι και το Όφθαλμο. Από εκεί και πέρα ‘κυριαρχούσαν’ οι διεθνείς ποικιλίες όπως το Chardonnay, το Sauvignon Blanc, το Syrah και το Cabernet Sauvignon. Αυτή την φορά μιλήσαμε και απολαύσαμε το Ξυνιστέρι που έχει πια αποκτήσει ταυτότητα και το Μαραθεύτικο που και αυτό έχει εξερευνηθεί πολύ. Το Μαύρο δεν ‘προχώρησε’ πολύ στην παραγωγή των ξηρών κρασιών (υπάρχουν και οι εξαιρέσεις  φυσικά) και χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά για την παραγωγή της Κουμανταρίας. Η σπάνια Μωροκανέλλα κέρδισε τις εντυπώσεις! 

Διαβάστε περισσότερα για τις Κυπριακές ποικιλίες εδώ.

Το πολύ θετικό είναι ότι τα κρασιά που δοκιμάσαμε από τις γηγενείς ποικιλίες ‘δουλεύονται’ έτσι ώστε να βγάζουν τον ποικιλιακό τους χαρακτήρα. Σε ελάχιστα από αυτά το βαρέλι ‘καπέλωνε’ το φρούτο. Δεν μπορώ να πω βέβαια ότι δεν δοκιμάσαμε και κρασιά με ‘ελαττώματα’ αλλά ήταν ελάχιστα και συγκρινόμενα με μία δεκαετία πριν, μπορώ να πω πως η μείωση των ‘προβληματικών’ κρασιών ήταν θεαματική.

Πρόοδος έχει σημειωθεί και στην εμφάνιση των κρασιών, με τις μοντέρνες και καλαίσθητες ετικέτες να τραβούν τα ‘φώτα’ πάνω τους. Για να μην γράφω μόνο τα θετικά, ένα σημείο που μάλλον θέλει πολύ δουλειά ακόμα είναι αυτό του οινοτουρισμού! Ένα από τα αρνητικά που θα ήθελα να επισημάνω είναι η κακή ποιότητα των ποτηριών που συναντήσαμε σε όλο το ταξίδι, που δυστυχώς δεν περιορίστηκαν μόνο στα εστιατόρια, αλλά και σε κάποια οινοποιεία. Είναι κρίμα να γίνεται μία μεγάλη προσπάθεια σε επίπεδο οινοποιείων και τα ποτήρια όχι μόνο να μην κολακεύουν το κρασί αλλά να σε προδιαθέτουν αρνητικά.

Το επόμενο βήμα: οι εξαγωγές! 

Μία από τις χώρες όπου εξάγονται τα Κυπριακά κρασιά θα μπορούσε να είναι και η Ελλάδα γιατί το στιλ των κρασιών και κυρίως αυτών από Κυπριακές ποικιλίες ταιριάζουν στο κλίμα της χώρας μας. Δεν νομίζω ότι θα μπορούσαν να έχουν κοινό, Κυπριακά κρασιά από διεθνείς ποικιλίες στην Ελλάδα, όμως είναι κρίμα που δεν εισάγονται αρκετά κρασιά από Κυπριακές ποικιλίες στην Ελλάδα. Θα έπρεπε να μπορούμε να βρούμε στην Ελλάδα τουλάχιστον μερικές Κουμανταρίες, Ξυνιστέρια, κάποια Μαραθεύτικα αλλά και κρασιά από τις υπόλοιπες ανερχόμενες ποικιλίες. Τα Ελληνικά κρασιά φιγουράρουν σε όλες τις λίστες των εστιατορίων στην Κύπρο. Το παράπονο πολλών Κυπρίων του κλάδου είναι γιατί δεν υπάρχουν Κυπριακά κρασιά στην Ελλάδα. Ίσως αν μιλούσαμε πριν από 10 – 15 χρόνια, να βρίσκαμε πολλά επιχειρήματα για να δικαιολογήσουμε την απουσία Κυπριακών κρασιών στην Ελληνική αγορά. Τώρα όμως η ποιότητα των κρασιών και η συνεχής πρόοδος που σημειώνουν καταρρίπτει αυτά τα επιχειρήματα.

Ξεχώρισαν

Δεν επισκεφθήκαμε όλα τα οινοποιεία και σίγουρα δοκιμάσαμε ένα μικρό ποσοστό των Κυπριακών κρασιών, όμως αυτά ήταν αρκετά για να έχουμε μία γενική εικόνα, που όπως προανάφερα είναι πολύ ενθαρρυντική!

Το οινοποιείο Κυπερούντας, οι Εκφράσεις Βασιλιάδη, το Βουνί Παναγιάς, το Βασιλικό οινοποιείο, ο Τσιάκκας, ο Ζαμπάρτας, ο Βλασίδης, οι Αμπελώνες Αργυρίδη, το οινοποιείο Έζουσα, το Νέλιον και το Κτήμα Γερόλεμο είναι μόνο κάποιοι από τους πολύ αξιόλογους παραγωγούς της χώρας. Μία κατηγορία μόνο του είναι το οινοποιείο Αγία Μαύρη που γι΄ αυτό θα ακολουθήσει ξεχωριστό κείμενο.

Τα 8 κρασιά που κέρδισαν τις εντυπώσεις μου:

To top κρασί αυτού του ταξιδιού:

.

Οι τρεις συνδυασμοί που μου ‘έμειναν’:

.

Στα highlights του ταξιδιού θα προσθέσω ένα φανταστικό δείπνο στο εστιατόριο ‘Πραλίνα’ στην Λευκωσία, με food & wine pairing από τον Βάσο Μανώλη, τον Γιώργο Κασιανό, που είναι πρόεδρος της δραστήριας Κυπριακής Ένωσης Οινοχόων*, για την καθοδήγηση του, αλλά και την Μαίρη Πατρόκλου, την καταρτισμένη και πολύ ευχάριστη ξεναγό μας, που εκτός όλων των άλλων με ‘ξενάγησε’ στην γαστρονομία και την Κυπριακή διάλεκτο: το υποκοριστικό της πατάτας είναι ‘πατατούι’ (πατατούλας), ‘ταλατούρι’ το τζατζίκι, ‘αγρέλια’ τα σπαράγγια, ‘πουρκούρι’ το πλιγούρι, ‘βαζάνι’ η μελιτζάνα, ’πιζούνι’ το περιστέρι.

*Η Κύπρος θα φιλοξενήσει τον Πανευρωπαϊκό διαγωνισμό οινοχόων τον Νοέμβρη του 2020!

….Μαριάννα