Πληροφορίες γύρω από τον Ελληνικό αμπελώνα και τα κρασιά. Ελληνικές και διεθνείς ποικιλίες σταφυλιών, οινοπαραγωγικές περιοχές, ζώνες προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης, οίνο παραγωγοί και ιστορία του ελληνικού κρασιού.

ΠΟΠ Αγχίαλος

/in /by

Η Π.Ο.Π. Αγχίαλος βρίσκεται στον νομό της Μαγνησίας. Οριοθετείται στην δυτική πλευρά του Παγασητικού κόλπου στην περιοχή της Νέας Αγχιάλου και του Αλμυρού. Αποτελεί, ίσως, την λιγότερο σημαντική Π.Ο.Π. του Ελληνικού αμπελώνα.

Οι ποικιλίες που χρησιμοποιούνται για τα ξηρά, ημίξηρα και ημίγλυκα λευκά κρασιά Π.Ο.Π. Αγχίαλος είναι ο Ροδίτης όπου πρέπει να συμμετέχει με ποσοστό τουλάχιστον 80 % και το Σαββατιανό. Τα καλύτερα κρασιά είναι ελαφριά με αρώματα φρούτων και λουλουδιών, μέτρια οξύτητα και μέτριο αλκοόλ, τα οποία καταναλόνονται κυρίως σε τοπικό επίπεδο.

Ρωμέικο

/in /by

Το Ρωμέικο είναι μία ερυθρή ποικιλία που καλλιεργείται στην Κρήτη και ιδιαίτερα στην περιοχή των Χανίων.

Πρόκειται για ποικιλία που δίνει κρασιά με απαλό χρώμα, υψηλό αλκοόλ και χαμηλή οξύτητα. Από αυτή την ποικιλία παράγεται το παραδοσιακό ξηρό κρασί ‘Μαρουβάς’ στα Χανιά, ένα κρασί με έντονα τα στοιχεία της οξείδωσης (στο στυλ των ξηρών Sherry) , που καταναλώνεται σε τοπικό επίπεδο. Τα τελευταία χρόνια παράγονται και κάποια γλυκά κρασιά από λιαστά σταφύλια της ποικιλίας με πολύ καλές κρητικές.

ΠΟΠ Νεμέα

/in /by

Η Π.Ο.Π. Νεμέα μοιράζεται σε δύο νομούς, τον νομό Κορινθίας και τον νομό Αργολίδας. Ο αμπελώνας της Νεμέας αναπτύσσεται στον κάμπο μέχρι και τους πρόποδες του Κυλληνίου Όρους, και πρόκειται για την μεγαλύτερη ζώνη, σε έκταση, παραγωγής ερυθρών οίνων ΠΟΠ στην Ελλάδα. Από τα 2300 εκτάρια που καταλαμβάνει η ζώνη Π.Ο.Π. τα 220 βρίσκονται στο βορειοδυτικό τμήμα της Αργολίδας κυρίως στις περιοχές Μαλανδρένι και Γυμνό. Τα υπόλοιπα εκτείνονται στο νότιοκεντρικό τμήμα της Κορινθίας κυρίως στις περιοχές Νεμέα, Αρχαία Νεμέα, Κούτσι, Αηδόνια, Αρχαίες Κλεωνές, Γαλατά, Δάφνη, Καστράκι, Λεόντιο, Πετρί, Μποζικά, Τιτάνη και Ασπρόκαμπο, Κεφαλάρι και Ψάρι στην Στυμφαλία. Για την παραγωγή των κρασιών αυτών χρησιμοποιείται αποκλειστικά η ποικιλία Αγιωργίτικο και μπορεί να δώσει κρασιά ερυθρά, ξηρά, ημίγλυκα και γλυκά.

Τα αμπέλια καλλιεργούνται σε διαφορετικό υψόμετρο από 200 έως 850 μέτρα. Οι μεγάλες αυτές υψομετρικές διαφορές που χαρακτηρίζουν την ζώνη, αλλά και οι διαφορές στο ανάγλυφο, στη σύσταση του εδάφους των αμπελώνων και στις κλιματολογικές συνθήκες, επηρεάζουν την ωρίμαση των σταφυλιών, με αποτελέσματα την παραγωγή οίνων με διαφορετικά χαρακτηριστικά και διαφορετικά στυλ καθιστώντας έτσι το Αγιωργίτικο μια «πολυδυναμική ποικιλία». Μοντέρνα κρασιά με έντονο φρουτώδη χαρακτήρα, χαμηλές τανίνες και ελαφρύ σώμα που πρέπει να καταναλώνονται φρέσκα, κρασιά με γεμάτο σώμα, πολλές τανίνες, που έχουν παλαιώσει σε δρύινα βαρέλια και έχουν μεγάλη δυνατότητα παλαίωσης αλλά και γλυκά κρασιά.

Οι αμπελώνες της ζώνης χωρίζονται άτυπα σε 3 ομάδες με βάση το υψόμετρο. Στην πρώτη ζώνη με υψόμετρο 550-850μ όπου ο τρύγος είναι όψιμος και οι θερμοκρασίες που επικρατούν κατά την διάρκεια του τρύγου χαμηλές, παράγονται κρασιά φρέσκα ερυθρά ή ροζέ, με αρώματα φρέσκων φρούτων και λουλουδιών, με τονισμένη οξύτητα. Στην δεύτερη ζώνη περιλαμβάνονται οι αμπελώνες που βρίσκονται σε υψόμετρο από 320-550 μ. Εδώ παράγονται συνήθως οι ερυθροί οίνοι υψηλής ποιότητας της Νεμέας, που χαρακτηρίζονται από βαθύ χρώμα, σχετικά, έντονα αρώματα, υψηλό αλκοολικό βαθμό, γεμάτο στόμα και μεγάλη δυνατότητα παλαίωσης. Η τρίτη ζώνη περιλαμβάνει αμπελώνες που βρίσκονται σε υψόμετρο από 200-320μ. όπου παρουσιάζονται σημαντικές διαφορές στη ποιότητα των παραγόμενων οίνων. Ο αλκοολικός βαθμός των κρασιών αυτών είναι ιδιαίτερα υψηλός ενώ πολύ συχνά από αυτούς τους αμπελώνες παράγονται τα γλυκά κρασιά της Νεμέας.

Γενικότερα τα ξηρά ερυθρά κρασιά Π.Ο.Π. Νεμέα έχουν μέτριο προς βαθύ χρώμα, με αρώματα κόκκινων φρούτων, γλυκών μπαχαρικών, σοκολάτας, σχετικά υψηλή οξύτητα, σώμα μέτριο προς γεμάτο και αισθητές αλλά απαλές τανίνες.

Gewurztraminer

/in /by

Το  Gewurztraminer είναι μια λευκή ποικιλία που καλλιεργείται σε περιοχές με ψυχρό κλίμα και κυρίως στην Αλσατία της Γαλλίας. Συναντάμε φυτεύσεις της στην Γερμανία και στην Αυστρία όπου καλείται Traminer, στις χώρες της δυτικής και κεντρική Ευρώπης, στην βόρεια Ιταλία και στην Ισπανία. Καλλιεργείται σποραδικά και σε σχετικά ψυχρές περιοχές του Νέου Κόσμου όπως στην Clare Valley της Αυστραλίας, στην Νέα Ζηλανδία, στην Χιλή, στον Καναδά και στην Νέα Υόρκη.

Δίνει κρασιά με βαθύ χρώμα (λόγω της ροζ χροιάς της φλούδας του σταφυλιού), μέτρια οξύτητα, υψηλό αλκοόλ και έντονα αρώματα τροπικών φρούτων όπως το λίτσι, τριαντάφυλλου και γλυκών μπαχαρικών. Τα κρασιά από Gewürztraminer πολλές φορές περιέχουν ποσοστά σακχάρων αφήνοντας μια γλυκιά επίγευση, ενώ παράγονται και εξαιρετικά γλυκά κρασιά κυρίως στην Αλσατία.

Στην Ελλάδα έχει μικρή παρουσία και την συναντάμε στις ψυχρές περιοχές της Ηπείρου, της Φλώρινας, της Κοζάνης και της Αρκαδίας. Δίνει ξηρά αλλά και γλυκά κρασιά, μονοποικιλιακά ή και χαρμάνια.

ΠΟΠ Μαντίνεια

/in /by

Η ζώνη της ΠΟΠ Μαντίνεια, μία από τις ψυχρότερες ζώνες της Ελλάδας, εκτείνεται στο κεντρικό-ανατολικό τμήμα της Αρκαδίας, καταλαμβάνοντας έκταση περίπου 6000 στρεμμάτων, μεταξύ των βουνών Πάρνωνα και Μαίναλο. Περιλαμβάνει τμήματα των περιοχών Τρίπολης, Βαλτετσίου, Κορυθίου, Λεβιδίου, Μαντίνειας και Τεγέας. Ο τρύγος είναι όψιμος, λαμβάνοτας, συνήθως, χώρα μέσα στον Οκρώβρη. Έτσι δεν είναι λίγες οι φορές όπου οι Φθινοπωρινές βροχές δημιουργούν προβλήματα στους παραγωγούς.

Οι ποικιλίες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή των κρασιών που φέρουν την ένδειξη ΠΟΠ, είναι το Μοσχοφίλερο με ελάχιστη περιεκτικότητα 85%, και οι Ασπρούδες. Τα κρασιά μπορεί να είναι λευκά ξηρά αλλά και λευκά ξηρά, ημίξηρα ή ημίγλυκα αφρώδη.
Στην ζώνη αυτή διακρίνουμε δύο στυλ κρασιών. Τα σταφύλια από χαμηλό υψόμετρο δίνουν κρασιά με έντονα αρώματα τριαντάφυλλου και μοσχατίζουσες νότες ενώ τα κρασιά που παράγονται από αμπέλια που βρίσκονται στις πλαγιές είναι συνήθως πολυπλοκότερα με αρώματα εσπεριδοειδών και μέντας να συμπληρώνουν τον αρωματικό χαρακτήρα του τριαντάφυλλου. Και τα δύο στυλ κρασιών χαρακτηρίζονται από υψηλή οξύτητα, μέτριο προς ελαφρύ αλκοόλ και πρέπει να καταναλώνονται φρέσκα.

ΠΟΠ Μονεμβασία-Malvasia

/in /by

Η ζώνη Π.Ο.Π. Μονεμβασία-Malvasia, βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της Λακωνίας και περιλαμβάνει τις περιοχές Μονεμβασίας, Ασωπού, Βοιών και Μολάων. Πρόκειται για μία πρόσφατη ζώνη Π.Ο.Π. που θεσπίστηκε μόλις το 2010. Η ποικιλίες που χρησιμοποιούνται είναι η Μονεμβασιά, σε ποσοστό τουλάχιστον 51%, το Ασύρτικο, οι Ασπρούδες και η Κυδωνίτσα. Τα κρασιά παράγονται από λιαστά σταφύλια, ενώ μπορεί να ενισχύονται με αλκοόλη. Πρέπει να παλαιώνουν για τουλάχιστον δύο χρόνια σε δρύινα βαρέλια πριν εμφιαλωθούν.

Με δεδομένο ότι τα πρώτα κρασιά κυκλοφόρησαν μόλις το 2013 από την χρονιά του 2010, τα κρασιά δεν έχουν αποκτήσει ‘τυπικότητα΄. Τα οργανοληπτικά τους χαρακτηριστικά λόγω της ποικιλιακής τους σύνθεσης και του τρόπου παρασκευής αναμένεται να χαρακτηρίζονται από αρώματα μελιού, αποξηραμένων φρούτων και μπαχαρικών.

Φωκιανό

/in /by

Το Φωκιανό, μια ποικιλία με πλούσια ιστορία, συνδέεται με τα νησιά του Αιγαίου και κυρίως την Σάμο και την Ικαρία. Ξεχασμένη στις μέρες μας, γίνεται προσπάθεια από παραγωγούς της Ικαρίας για την αναβίωση της καταλαμβάνοντας πλέον το 70 % του μικρού αμπελώνα του νησιού. Δίνει κρασιά με χαμηλής έντασης χρώμα, σχετικά υψηλό αλκοολικό βαθμό, φρουτώδη αρώματα, μέτρια προς υψηλή οξύτητα και πλούσιες τανίνες.

Π.Ο.Π. Πάτρα

/in /by

Στο βόρειο ανατολικό και κεντρικό τμήμα της Αχαΐας βρίσκεται η ζώνη του ΠΟΠ Πάτρα, η πιο εκτεταμένη ζώνη ελληνικού ΠΟΠ οίνου. Το μεγαλύτερο μέρος της Ζώνης είναι ενιαίο και συνεχές, αλλά σε αυτό προστίθενται διάσπαρτοι απομακρυσμένοι αμπελώνες σε πολλές περιοχές, με μέσο και μεγάλο υψόμετρο. Περιλαμβάνει εκτάσεις των περιοχών Αιγείρας, Αιγίου, Ακράτας, Διακοπτού, Δύμης, Ερινεού, Καλαβρύτων, Λαρισσού, Πατρέων, Ρίου, Συμπολιτείας, Τριταίας, Φαρρών, Ωλενίας, Καλεντζίου, και Λεοντίου. Το πιο όμορφο μέρος αυτού του αμπελώνα είναι στην ορεινή Αιγιαλεία που τα αμπέλια βρίσκονται σε υψόμετρα από 250 έως και 1000μ. Πρόκειται για μια περιοχή που αποτελεί εξαιρετικό φυσικό τοπίο, με χαράδρες, πλούσια βλάστηση, ποτάμια και με θέα προς τον Κορινθιακό κόλπο.

Για την παραγωγή των κρασιών Π.Ο.Π. που επιτρέπεται να είναι λευκά, ξηρά, ημίξηρα και ημίγλυκα (η συντριπτική πλειοψηφία των κρασιών είναι ξηρά) χρησιμοποιείται η ερυθρωπή ποικιλία Ροδίτης, δίνοντας πολύ εκφραστικά και αρωματικά λευκά κρασιά. Τα κρασιά που προέρχονται από ορεινούς αμπελώνες στην περιοχή της Αιγιαλείας, είναι έντονα αρωματικά με ξεκάθαρο άρωμα φρέσκων φρούτων που θυμίζει λεμόνι και μήλο, νότες ορυκτότητας και υψηλή οξύτητα. Στα δυτικά, σε χαμηλότερο υψόμετρο, βρίσκονται οι αμπελώνες της Πάτρας, όπου ο Ροδίτης ωριμάζει πρώιμα και δίνει πλουσιότερα κρασιά με αρώματα εσπεριδοειδών, ώριμων φρούτων όπως πεπόνι και ευχάριστη οξύτητα. Γενικότερα τα κρασιά σε όλη την ζώνη εμφανίζουν μέτριο αλκοόλ και μέτριο σώμα. Τα κρασιά αυτά είναι προτιμότερο να καταναλώνονται φρέσκα, μπορούν όμως να ωριμάσουν για 2- 3 χρόνια.

Riesling

/in /by

Το Riesling είναι μια λευκή ποικιλία που αγαπά τα ψυχρά κλίματα. Κατακλύζει τον αμπελώνα της Γερμανίας και ιδιαίτερα τις περιοχές Mosel, Reingau, Pfalz και Nahe. Άλλες κλασσικές περιοχές είναι το Wachau στην Αυστρία, η Αλσατία στην Γαλλία και οι Clare και Eden Valley στην Αυστραλία. Κρασιά από Riesling συναντάμε σε ψυχρές περιοχές σε πολλές οινοπαραγωγικές χώρες όπως η Ισπανία, ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία, σε μικρότερη έκταση όμως.

Δίνει πολλά διαφορετικά στυλ κρασιών ανάλογα με την περιοχή που καλλιεργείται με κοινό χαρακτηριστικό την υψηλή οξύτητα, τον φρουτώδη αρωματικό χαρακτήρα και την δυνατότητα να εξελίσσονται στην φιάλη για πολλά χρόνια εμφανίζοντας αρώματα μελιού, ξηρών καρπών και κηροζίνης. Στα Riesling δεν χρησιμοποιείται η δρυς για την παλαίωση τους.
Στην Γερμανία συναντάμε πολύ ευχάριστα, ελαφριά κρασιά με χαμηλό αλκοόλ, αρώματα φρούτων και λουλουδιών με γλυκύτητα να ισορροπεί την οξύτητα. Ξηρά πολύπλοκα κρασιά με πιο γεμάτο σώμα και πιο ‘αυστηρό’ χαρακτήρα αλλά και εξαιρετικά γλυκά κρασιά με επίδραση του βοτρύτη που εμφανίζουν αρώματα μελιού, σταφίδας, ξηρών καρπών που μπορούν να εξελίσσονται για πολλές δεκαετίες στην φιάλη.

Στην Αλσατία και στην Αυστρία, τα κρασιά εμφανίζουν πιο έντονα αρώματα ροδάκινου, εσπεριδοειδών και μεταλλικότητας. Και εδώ συναντάμε κρασιά με γλυκύτητα αλλά και γλυκά κρασιά με την επίδραση του βοτρύτη. Τα Riesling από την Αυστραλία είναι συνήθως ξηρά με πιο υψηλό αλκοόλ και πιο έντονο τον πετρόλ χαρακτήρα όσο ωριμάζουν.

Το Riesling είναι η ποικιλία που χρησιμοποιείται περισσότερο για τα γλυκά κρασιά Ice Wine, τα οποία παράγονται από σταφύλια που έχουν τρυγηθεί στους -8 C.

Στην Ελλάδα λόγω του ζεστού κλίματος η ποικιλία έχει πολύ μικρή παρουσία σε περιοχές όπως η ορεινή Αιγιαλεία.

Cabernet Franc

/in /by

Το Cabernet Franc είναι μια ερυθρή ποικιλία η οποία καλλιεργείται ευρέως σε δύο περιοχές της Γαλλίας. Στην περιοχή του Μπορντώ και περισσότερο στην περιοχή του St Emillion αν και σπάνια κυριαρχεί στα χαρμάνια και στην κοιλάδα του Λίγηρα στην περιοχή της Τουρένης. Το συναντάμε επίσης στην βόρειο Ιταλία, στην Ουγγαρία στην βόρειο Αμερική και στην Νότιο Αφρική.

Γενικότερα το Cabernet Franc, δίνει κρασιά με σχετικά ελαφρύ χρώμα, μέτριο σώμα και μέτριο επίπεδο τανινών. Τα αρώματα του διακρίνονται για τα έντονα φυτικά στοιχεία που θυμίζουν κοτσάνια και βότανα τα κόκκινα φρούτα και το μολύβι. Τα κρασιά από τον Λίγηρα είναι συνήθως ελαφριά αρωματικά κρασιά με υψηλή οξύτητα ενώ σε μικρότερη κλίμακα παράγονται πιο πλούσια κρασιά που ωριμάζουν σε δρυ.

Στην Ελλάδα η ποικιλία δεν είναι πολύ διαδεδομένη. Το συναντάμε συνήθως σε χαρμάνια με άλλες ποικιλίες κυρίως στην Πελοπόννησο και την βόρειο Ελλάδα. Συμμετέχει στα ερυθρά κρασιά Π.Ο.Π. Πλαγιές Μελίτωνα μαζί με το Λημνιό και το Cabernet Sauvignon.