Η ‘ξαφνική’ εμφάνιση του κορονοϊού, η καραντίνα και τα ισχυρά μέτρα ασφαλείας, έχουν δημιουργήσει κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική κρίση σε πολλαπλούς τομείς ενώ αναπόφευκτα έχουν επηρεάσει και τον τομέα του κρασιού. Η αβεβαιότητα στο πως θα κινηθεί ο τουρισμός, η εστίαση αλλά και ο τομέας των εξαγωγών, δημιουργούν, δικαιολογημένα, συναισθήματα ανησυχίας και απαισιοδοξίας και στον κλάδο της οινοπαραγωγής. ‘Συζητήσαμε’ με 8 νέους ανθρώπους, όλοι οινοποιοί με οικογενειακές επιχειρήσεις και οινολόγοι, σχετικά με τις επιπτώσεις αυτής της κρίσης. Τους υπενθυμίσαμε την αρχαία ελληνική φράση: “Ουδέν κακόν αμιγές καλού” και τους ζητήσαμε να μας πουν αν υπάρχουν και ποια είναι τα σημεία που κατά τη γνώμη τους θα μπορούσαν να λειτουργήσουν θετικά μέσα από την κρίση του κορονοϊού.
.
Ζαχαρίας Διαμαντάκης, Κτήμα Διαμαντάκη
Η ‘digital’ εποχή, θα φέρει τους νέους πιο κοντά στην κατανάλωση του επώνυμου ελληνικού κρασιού.
Η αλήθεια είναι ότι στην παρούσα συγκυρία στην Ελλάδα, εάν εξαιρέσεις το υγειονομικό «κομμάτι», δυσκολεύεσαι να εντοπίσεις θετικά πράγματα. Ίσως και λόγω της ψυχολογίας που είναι γενικώς στο ναδίρ. Πάραυτα, στο κρασί ίσως υπάρχουν κάποια θετικά σημεία που εντοπίζονται κυρίως στο κομμάτι της μακροπρόθεσμης κατανάλωσης του επώνυμου ελληνικού εμφιαλωμένου κρασιού.
Όλη αυτή την περίοδο παρακολουθήσαμε μια πρωτοφανή και ραγδαία ανάπτυξη στην ενημέρωση και την προβολή των κρασιών μέσα από τα ψηφιακά μέσα (websites, social media κλπ). Παρακολουθούμε να γίνονται πλήθος ζωντανών συζητήσεων με παραγωγούς κρασιών, ειδικούς και opinion leaders με αποκλειστικά θέματα γύρω από το επώνυμο ελληνικό κρασί, τις ποικιλίες, τις οινοπαραγωγικές περιοχές. Αυτό μακροπρόθεσμα θα έχει εξαιρετικά θετικό αποτέλεσμα ιδιαίτερα όσων αφορά την κατανάλωση, μιας και οι χρήστες κυρίως αυτών των μέσων είναι νέοι άνθρωποι. Το γεγονός αυτό θα είναι πολύ ωφέλιμο ως προς την σχέση τους με το κρασί. Στην ουσία θα έχουμε την δημιουργία μίας νέας γενιάς καταναλωτών που σίγουρα αν εντρυφήσουν στο κρασί, θα το ανακαλύψουν, η τάση αυτή θα γίνει συνήθεια και όλο αυτό μόνο θετικά θα αποφέρει στο επώνυμο ελληνικό κρασί.
Επιπλέον, όλη αυτή η ψηφιακή αναβάθμιση και η μεγάλη ενημέρωση και προβολή ελληνικών κρασιών, αμπελώνων, οινοποιείων, οινοπαραγωγών περιοχών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σίγουρα θα αποτελέσει και σπουδαία ευκαιρία για αύξηση των εξαγωγών σε μακροπρόθεσμο στάδιο, όταν με το καλό επιστρέψουμε σε κανονικότητα. Αυτό βασίζεται στο πλεονέκτημα του ίντερνετ και της γρήγορης εισχώρησης σε ανθρώπους κάθε ειδικότητας ανά τον πλανήτη είτε είναι επαγγελματίες είτε είναι καταναλωτές και πόσο μάλλον αυτή την περίοδο που όλοι ήταν κλεισμένοι μέσα και πολύ πιθανό μπροστά σε μια οθόνη!
Επιπρόσθετα την περίοδο αυτή ευνοήθηκε πάρα πολύ και η μεγάλη κατανάλωση ποιοτικών κρασιών στα σπίτια σε αντίθεση με προηγούμενες περιόδους που η κατανάλωση συνδυαζόταν κυρίως με κάποιο γεύμα ή δείπνο σε ένα εστιατόριο.
.
Γιώργος Διαμαντάκος, Κτήμα Διαμαντάκου
Είναι η ευκαιρία μας να αποκαταστήσουμε το κύρος μας στο εξωτερικό και στην εσωτερική αγορά να αρχίσουμε να απολαμβάνουμε παλαιότερες σοδειές λευκών οίνων.
Είμαι εκ φύσεως αισιόδοξος άνθρωπος και αντιλαμβάνομαι την υγειονομική κρίση του κορονοϊού με αυτή τη ματιά. Η φύση πάντα έχει το τρόπο της να μας υπενθυμίζει τα όριά μας και ήρθε η στιγμή κατά τη γνώμη μου να κατανοήσουμε ως γένος ότι τα ξεπεράσαμε.
Τα ελληνικά λευκά ωριμάζουν άψογα. Είναι η ώρα να εκπαιδευτούμε και να αρχίσουμε ν’ απολαμβάνουμε παλαιότερες σοδειές των ελληνικών λευκών οίνων και όχι μόνο των εισαγόμενων λευκών. Πιστεύω, ότι οι οινόφιλοι και οι επαγγελματίες θα είναι πιο δεκτικοί να δοκιμάσουν το τρύγο του 2019 χωρίς τη προσμονή της νέας σοδειάς και να διαπιστώσουν τη δυναμική πολλών ελληνικών ποικιλιών στην εξέλιξη του χρόνου.
Στο υγειονομικό σκέλος οι νέες προδιαγραφές θα είναι προς όφελος των καταναλωτών και θα βελτιώσουν τη ποιότητα των παραγόμενων οίνων.
Το πλέον σημαντικό που θα προκύψει από αυτή τη κρίση, θεωρώ ότι είναι η μεγάλη μας ευκαιρία ως χώρα να αποκαταστήσουμε το κύρος, την εικόνα μας και να ανακτήσουμε το σεβασμό, την εκτίμηση και την εμπιστοσύνη των υπόλοιπων λαών για τις ικανότητες μας. Μέχρι στιγμής το πετυχαίνουμε και εναπόκειται στο χέρι μας να το αποδεικνύουμε συνεχώς. Έχω βρεθεί πολλές φορές να παρουσιάζω τις ετικέτες μου δίπλα μου σ ’ένα Γάλλο, Ιταλό ή Χιλιανό οινοποιό και να μη λαμβάνω το αντίστοιχο ενδιαφέρον ή να με προσεγγίζουν με συγκρατημένη καχυποψία υποψήφιοι buyers.
Η δουλειά μας τώρα είναι να συντηρήσουμε τους οίνους μας σε άψογη κατάσταση, να τους αφήσουμε να εξελιχθούν στα κελάρια των οινοποιείων μας και να καλλιεργήσουμε το αμπέλι μας για τη επόμενη σοδειά. Οι πωλήσεις θα έρθουν σύντομα και με καλύτερες προϋποθέσεις.”
.
Χρήστος Ζαφειράκης, Κτήμα Ζαφειράκη
Περισσότερη δουλειά στο αμπέλι και περισσότερος χρόνος των νέων κρασιών να εξελιχθούν στο οινοποιείο.
Ζούμε μια πολύ δύσκολη αλλά κυρίως άγνωστη κατάσταση η οποία θα επηρεάσει όχι μόνο τον κλάδο του κρασιού αλλά τη ζωή μας, και γενικά τον δυτικό τρόπο ζωής όπως των ξέραμε και ζούσαμε έως και χτες.
Το βέβαιο είναι ότι κρασί και ο κλάδος του μέσα από τη διαχρονικότητα που το χαρακτηρίζει (υπάρχει ως προϊών εδώ και χιλιάδες χρονιά) θα πρέπει να βρει απαντήσεις στη νέα πλέον εποχή. Αν και είμαστε στην αρχή, μπορώ με κάθε επιφύλαξη, να διακρίνω μερικά θετικά σημεία.
Η μείωση των πωλήσεων και γενικά η μειωμένη δουλειά στο οινοποιείο μας έδωσε την δυνατότητα να δουλέψουμε πιο πολύ τα αμπέλια μας. Αρά πιστεύω θα έχουμε ποιοτικότερα σταφύλια. Τα πρώτα σημάδια δείχνουν ότι θα έχουμε πολύ χαμηλές στρεμματικές αποδόσεις και σε συνδυασμό με τις μειωμένες βροχές κατά τη περίοδος άνοιξης, νομίζω ότι θα έχουμε μια πολύ ποιοτική χρονιά.
Οι αμπελοκαλλιεργητές στην προσπάθεια τους να πουλήσουν τα σταφύλια τους ίσως εφαρμόσουν τεχνικές πράσινου τρύγου με σκοπό την αύξηση την ποιότητας των σταφυλιών τους
Ο περιορισμός των άσκοπων μετακινήσεως (μείωση της ρύπανσης) θα βελτιώσει το ενεργειακό αποτύπωμα του κρασιού στο περιβάλλον.
Τα φρέσκα κρασιά του 2020 θα κυκλοφορήσουν αργότερα, δίνοντας τους το αναγκαίο χρονικό περιθώριο να ωριμάσουν καλύτερα στις δεξαμενές ή τα βαρέλια. Το ίδιο θα ισχύσει και για τα κόκκινα κρασιά τα οποία θα μείνουν στη φιάλη για περισσότερους μήνες.
Τέλος, θα αυξηθεί η ζήτηση ποιοτικού κρασιού τόσο στην Ελληνική αγορά όσο και στις εξαγωγές.
.
Νίκος Ζαχαρίας, Κτήμα Μουσών
Στήριξη στα συλλογικά όργανα και στόχευση στις ώριμες αγορές του εξωτερικού.
Θεωρώ ότι το θετικό που ανέκυψε απ’ αυτή την πρωτοφανή κρίση είναι η ανάγκη ανάδειξης της επιτακτικής υποχρέωσής μας να στηρίξουμε τα συλλογικά όργανα του κλάδου. Η έννοια της συλλογικότητας πρέπει να στηριχθεί με ενεργή συμμετοχή στα αντίστοιχα θεσμικά όργανα. Μάλιστα, η αναγκαιότητα αυτή, που φάνηκε εν μέσω της κρίσης του κορονοϊού, έγινε αισθητή και στο θέμα του ΕΦΚ στο κρασί.
Αυτό για εμένα αποτελεί θεμέλιο ώστε να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στις προκλήσεις που έρχονται – προκλήσεις που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε τόσο ως ελληνικό όσο και ως ευρωπαϊκό κρασί. Βέβαια, έχοντας περισσότερες συμμετοχές από οινοποιεία, από την μία πλευρά μειώνουμε αισθητά το κόστος, ενώ από την άλλη αυξάνεται εκθετικά η πιθανότητα να έχουμε θετικά αποτελέσματα.
Επίσης, αντλώντας το ¼ του ΑΕΠ από τον τουρισμό, είναι σίγουρα λογικό η ανάπτυξη του ελληνικού κρασιού σε απόλυτα νούμερα -όπως και η οικονομία- να είναι μονοδιάστατη και να στηρίζεται κυρίως στην ελληνική αγορά. Η στόχευση όλων μας θα πρέπει να μετατοπιστεί στις ώριμες αγορές του εξωτερικού, όπου με έξυπνες και καινοτόμες δράσεις θα πρέπει να συνεχίσουμε πιο επιθετικά την καλή δουλειά των τελευταίων 20 ετών. Ίσως το πρώτο βήμα θα ήταν να επικεντρωθούμε στην ποιοτικότερη οινική εμπειρία των επισκεπτών της Ελλάδας.
.
Θοδωρής Μωραΐτης, Οινοποιείο Μωραΐτη
Τα νέα ‘εργαλεία’ προβολής της Ελληνικής οινικής κουλτούρας θα βοηθήσουν στην προώθηση των κρασιών στο εξωτερικό, με σύμμαχο την καλή φήμη που αποκτήσαμε από την σωστή διαχείρισης της κρίσης.
Κατά την διάρκεια του παγκόσμιου lockdown εξοικειωθήκαμε με τις τηλεδιασκέψεις, με τις βιντεοκλήσεις και με το ηλεκτρονικό εμπόριο και με όσες δυνατότητες μας δίνει η τεχνολογία να κάνουμε από απόσταση. Αυτά πιστεύω ότι δεν θα είναι προσωρινές συνήθειες αλλά σε μεγάλο βαθμό θα τα υιοθετήσουμε στην καθημερινότητά μας από εδώ κι ύστερα. Με αυτά τα εργαλεία είναι πιο εύκολο και πιο οικονομικό να ταξιδέψεις στις αγορές του κόσμου ακόμα και να παρουσιάσεις τα κρασιά σου. Για παράδειγμα διοργανώνει ο αντιπρόσωπός σου ένα tasting με τηλεδιάσκεψη και αφού έχει δείγματα μπορείς να παρουσιάσεις το κρασί σου και να το γευθούν όλοι ή να παρουσιάσεις το οινοποιείο ή τον αμπελώνα σου αφού δεν μπορούν να σε επισκεφθούν και να μιλήσεις με το κοινό και να απαντήσεις στις ερωτήσεις τους.
Έτσι πιστεύω θα γίνουμε πιο εξωστρεφείς και ότι σε λίγο καιρό οι εξαγωγές μας θα ανακάμψουν και γιατί όχι να αυξηθούν μιας και ο κόσμος τώρα πια θέλει μεγαλύτερη ποικιλία ακόμα και στα κρασιά. Επιπλέον ο κόσμος που θέλει συνεχώς το κάτι καινούργιο και διαφορετικό και να ανακαλύψει νέες ποικιλίες σταφυλιών θα έχει ένα παραπάνω λόγο να εμπιστευθεί το “ασφαλές” Wine of Greece γιατί είμασταν η παραγωγός χώρα που πέτυχε στον τομέα της διαχείρισης της πανδημίας, και αυτό λογικά θα πρέπει να το διαφυλάξουμε ώστε να το εισπράξουμε στο μέλλον σαν οικονομία.
.
Θεοδώρα Ρούβαλη, Οινοποιείο Ρούβαλη
“Η αναζήτηση πιο υγιούς τρόπου ζωής και η επιστροφή στην ύπαιθρο θα οδηγήσουν στο κρασί, ως ένα κατεξοχήν φυσικό προϊόν.
«Θετικές σκέψεις.. Γενικότερα, η κρίση του κορονοϊού τείνει να δημιουργήσει νέες στάσεις στον τρόπο ζωής παγκοσμίως , κοινωνικές και καταναλωτικές. Η αναζήτηση των ανθρώπων για έναν πιο υγιή τρόπο ζωής οδηγεί, μέσα από τις διατροφικές ανησυχίες, καταρχάς σε ασφαλή τρόφιμα. Έτσι ο καταναλωτής αναζητεί φυσικά προϊόντα γνωστής και έμπιστης προέλευσης. Το κρασί ως το κατεξοχήν φυσικό προϊόν λοιπόν δεν έχει πρόβλημα αλλά ανταποκρίνεται για μια ακόμη φορά στις καινούργιες συνθήκες ζωής. Αυτό μάλιστα που βλέπουμε στα εμπορικά μας στοιχεία σήμερα είναι ότι ο καταναλωτής διαλέγει σταθερά τα προϊόντα τα οποία γνωρίζει και εμπιστεύεται διαχρονικά.
Άλλο ένα φαινόμενο που θα μπορούσε να παρατηρηθεί μακροπρόθεσμα είναι ότι ο Covid– 19 με την γεωγραφική αποστασιοποίηση που επιβάλλει (ειδικά σήμερα που η τεχνολογία ευνοεί σε πολλές περιπτώσεις την τηλεργασία) οδηγεί την επιστροφή στην Ύπαιθρο και τη κατοίκηση σε πιο ευρύχωρες και ευχάριστες συνθήκες μέσα στη φύση. Αυτό δημιουργεί ένα θετικό κλίμα για την αμπελοκαλλιέργεια, τον Οινοτουρισμό, το ηλεκτρονικό εμπόριο του εμφιαλωμένου κρασιού.
Το αμπέλι και το κρασί λοιπόν μάλλον δεν έχουν να φοβηθούν τις νέες συνθήκες αρκεί να βοηθηθούν να ξεπεράσουν το ξαφνικό οικονομικό «κενό» που δημιουργήθηκε από τα αναγκαία έκτακτα μέτρα.
.
Κική Σιαμέλη, Petrakopoulos Wines
Ανάγκη για παραγωγή ακόμη πιο ποιοτικών κρασιών κυρίως από τους μικρούς παραγωγούς.
Το θετικό που μπορώ να σκεφτώ αυτή τη στιγμή αφορά στην ποιότητα των παραγόμενων κρασιών. Οι παραγωγοί και κυρίως οι μικροί, θα χρειαστεί και ελπίζω να το δούμε, να βάλουμε υψηλότερους ποιοτικά στόχους για τα παραγόμενα κρασιά μας. Σε μια τόσο περιορισμένη κατανάλωση κρασιού, τα κρασιά που μπορούν να έχουν μέλλον πωλήσεων θα είναι είτε τα πιο οικονομικά, είτε τα πιο ποιοτικά είτε και τα δύο. Η πτώση των τιμών είναι μια θετική για τον καταναλωτή συνέπεια που μπορεί να γίνει πιο εύκολα από τα μεγάλα οινοποιεία και το χύμα κρασί. Μια πτώση τιμών δυστυχώς ποτέ δεν ευνοεί τους μικρούς παραγωγούς λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής και μπορεί να οδηγήσει σε τιμές κάτω του κόστους. Γι’ αυτό θεωρώ οτι οι μικροί παραγωγοί θα προσπαθήσουμε να φτιάξουμε ακόμα πιο ποιοτικά κρασιά για να μπορέσουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί.
Ακόμη ένα θετικό που βγαίνει από αυτή την κατάσταση, είναι οτι η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευτεί το καλό όνομα που απέκτησε, να το χρησιμοποιήσει ως ευκαιρία και να ενδυναμώσει τις εξαγωγές της.
.
Μελίνα Τάσσου, Κτήμα Κίκονες
Η καλή εικόνα που απέκτησε η Ελλάδα από την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπισης της πανδημίας, θα επηρεάσει θετικά τις εξαγωγές και την εικόνα του Ελληνικού κρασιού. Στροφή στην ποιότητα.
Σίγουρα η κατάσταση που ζούμε μοιάζει κάπως εξωπραγματική. Η επιστροφή στη νέα κανονικότητα είναι γεγονός κι ο κόσμος του κρασιού επηρεάστηκε άμεσα από την κρίση. Σίγουρα όμως υπάρχουν και κάποια θετικά σημεία.
Όσο είμασταν στο σπίτι προσπαθώντας να περάσουμε πχ. Πάσχα και Πρωτομαγιά σε εγκλεισμό, μαγειρέψαμε πολύ περισσότερο, δοκιμάσαμε τα κρασιά από τις κάβες μας και καταλάβαμε ότι περνάμε καλύτερα όταν εστιάζουμε στην ποιότητα. Έτσι θα περιμένουμε μετά την κρίση και οι οινοπαραγωγοί να κάνουν πιο ποιοτικά κρασιά από δω και πέρα αλλά και οι καταναλωτές να αναζητούν αυτά τα κρασιά.
Παρατηρήσαμε όλοι ότι είναι καλύτερα να πληρώσουμε λίγα παραπάνω για κάτι που θα το ευχαριστηθούμε διπλά από κάτι που απλά μας ικανοποιεί, όμως είχαμε συνηθίσει να το καταναλώνουμε μέσα στον βομβαρδισμό απόψεων και διαφημίσεων της ζωής προ κορονοϊού.
Μέσα από την κατάσταση αυτή μπορέσαμε να εκτιμήσουμε καλύτερα την αξία όλων όσων μας περιβάλλουν αλλά και του εαυτού μας. Είδαμε μια μικρή κι υποτιμημένη χώρα όπως η Ελλάδα να θριαμβεύει σε σχέση με υπερδυνάμεις όπως η Αμερική και η Μεγάλη Βρετανία εξαιτίας της πειθαρχίας στις σωστές και γρήγορες αποφάσεις που πάρθηκαν. Αυτή τη θετική εικόνα που χτίστηκε σε σχέση με τις γειτονικές μας χώρες, είναι που πρέπει να διαφυλάξουμε και να διαφημίσουμε, γιατί η ασφάλεια θα είναι για πολλά χρόνια από δω και πέρα σίγουρα η πρώτη ανάγκη των τουριστών την οποία δείχνουμε ότι μπορούμε να καλύψουμε. Είναι σίγουρο ότι οι εξαγωγές μας θα επηρεαστούν πολύ θετικά από αυτήν την εξέλιξη. Η ιδέα ενός ξένου για το ελληνικό κρασί, ήταν ήδη σε πορεία θετικής αλλαγής, τώρα θα προχωρήσει πολύ πιο σύντομα προς την αποδοχή του ποιοτικού ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό.